عن النبي صلى الله عليه و آله و سلم قال: أربع منكُنّ فيه فهو منافق، و إن كانت فيه واحدة منهنّ كانت فيه خَصلةٌ من النفاق حتى يَدَعَها: من إذا حدَّث كَذِب، و إذا وعد أَخلف، و إذا عاهد غَدر، و إذا خاصم فَجر»[1]؛ رسول گرامی اسلام (ص) میفرماید: چهار خصلت است که اگر کسی این چهار خصلت را داشته باشد منافق است، حتی اگر هم یکی از این خصلت ها را داشته باشد به تناسب همان یک خصلت میتوان گفت رگههایی از نفاق در او وجود دارد مگر اینکه آن خصلت را کنار گذارد؛ اول: کسی که وقتی سخن میگوید، دروغ میگوید، دوم: کسی که وقتی وعده میدهد، تخلف وعده میکند، سوم: کسی که وقتی با کسی پیمان میبندد حیلهگری و نیرنگ ورزی میکند، چهارم: کسی که وقتی با شخص دیگری دشمنی میکند از مرز عدالت جدا میشود و از در مخاصمه وارد میشود. انسان باید در برخورد با دیگران کریمانه برخورد کند همان گونه که شاعر میگوید:
ولقد أمرّ على اللئيم يسبّني |
فمضيت ثمّة قلت لا يعنيني[2] |
«گاهی بر انسان لئیم و بیمقداری عبور میکنم که به من دشنام میدهد، پس من میگذرم و میگویم منظور و مقصودش من نیستم».
92/02/04
[1]. شیخ صدوق، الخصال، ج1، ص254، باب4، ح129؛ بحار الانوار، ج72، ص261، ح34.
[2]. مغنی اللبیب، ج1، ص138؛ حاشیة المطوّل، ص232.
برای مشاهده مجموعه کلی توصیه های اخلاقی روی این لینک کلیک کنید مجموعه توصیه های اخلاقی