بسمه تعالی مشروح خطبه های نماز جمعه
حضرت آیت الله حسینی بوشهری
مورخ 93/09/07 خطبه شماره 95 |
خطبه اول
السلام علیک یا حجة الله، السلام علیک یا بقیة الله فی ارضه، السلام علی المهدی الذی وعد الله عزّوجلّ أن یملأ به الأرض عدلاً و قسطاً کما ملئت ظلماً و جوراً
أعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن ارحیم
الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه و نعوذ بالله من شرور انفسنا و من سیئات اعمالنا و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و نصلّی و نسلّم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سرّه و مبلغ رسالاته بشیر نعمته و نذیر نقمته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد6و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین و الهداة المهدیین: و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الآن الی قیام یوم الدین.
عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛
«عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ7 قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ: اتَّقُوا الْمُحَقَّرَاتِ مِنَ الذُّنُوبِ فَإِنَّ لَهَا طَالِباً يَقُولُ أَحَدُكُمْ أُذْنِبُ وَ أَسْتَغْفِرُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ "وَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ في إِمامٍ مُبينٍ"[1]»[2]؛
بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. وجود مقدس امام باقر7 به نقل از ابو بصیر فرمود: از گناهان کوچک پرهیز کنید زیرا گناهان کوچک طالب دارد. عدهای ممکن است گناه بزرگ انجام ندهند اما سراغ گناهان کوچک میروند و قطره به قطره چون جمع گردد دریا شود. خدای متعال میفرماید: ما همه آنچه را که شما انجام دادهاید اینها را ثبت و ضبط میکنیم. نکند مبتلا به این سخن بشوید که گناه میکنیم بعد استغفار میکنیم! خیلیها ممکن است مرتکب گناه بشوند اما توفیق استغفار پیدا نکنند.
سخن امام هشداری است برای همه ما که صبح خود را با عبادت و بندگی و پایان روز خود را هم با بندگی خدا به سر ببریم و پرونده عملمان در همه ایام و لحظات، پاک و پاکیزه باشد.
اصول حاکم بر روابط اجتماعی
در خطبه اول پیرامون اصول حاکم بر روابط اجتماعی سخن میگفتیم؛ بحثی پیرامون شخصیت انسان ارائه کردیم و به عوامل بالندگی و رشد و تکامل انسان را برشمردیم و به عوامل انحطاط اشاره کردیم و راهکارهایی جهت اصلاح شخصیت انسان برشمردیم.
مسئولیت شناسی
امروز به یکی از مسائل مهم و مورد توجه و موضوعی که در آموزههای دینی ما از جایگاه مهمی برخوردار است، اشاره میکنم و آن هم بحث «مسئولیت شناسی» انسان است. در رابطه با مسئله مسئولیت شناسی چند نکته نیاز به تبیین دارد:
اولین نکته اینکه اساساً مسئولیت به چه معناست؟
نکته دوم اینکه مبانی و شرایط مسئولیت یا مهمترین مبنا و شرط مسئولیت چیست؟
نکته سوم قلمرو و حیطه مسئولیت کجاست؟
نکته چهارمی که باید بیان شود اینکه پیامدهای مسئولیت پذیری یا مسئولیت گریزی چیست؟
و نکته پنجم اینکه راهکارهای تقویت بُعد مسئولیت پذیری انسان چیست؟
اینها مجموعه مباحثی است که به بخشی از آن امروز اشاره میکنم و بخشی دیگر در خطبههای آینده اشاره خواهد شد إن شاء الله.
نکته اول: معنای مسئولیت
مسئولیت یعنی وظیفه یافتن و پاسخگو بودن است؛ ما به کسی مسئول اطلاق میکنیم یا مسئولیت را متوجه کسی میدانیم که پاسخگو باشد و وظیفهای متوجه او قرار بگیرد. لکن این پاسخگویی گاهی در مقابل خدا و دین خداست، که مسئولیت الهی و دینی میشود و گاهی در مقابل وجدان و فطرت آدمی است که مسئولیت اخلاقی میشود و گاهی مسئولیت در رابطه با خود انسان است و مسئولیت فردی میشود و گاهی مسئولیت در مقابل قانون است که مسئولیت قانونی میشود و گاهی مسئولیت در رابطه اجتماع و جامعه است که مسئولیت اجتماعی میشود. اینها مجموعهای است در رابطه با مسئولیت.
مسئولیت در مقابل خدا چگونه است که از آن به مسئولیت الهی و دینی یاد میکنیم؟ نسبت به خودمان چه مسئولیتی داریم؟ نسبت وجدان، فطرت، قانون و نسبت به جامعه چه مسئولیتی داریم؟ اینها مسائلی است که باید به آن اشاره کنیم.
قرآن حدوداً 130 مورد از واژه «سئل» که به مسئول بودن منتهی میشود، سخن گفته است که قابل توجه است. امروز به دو مورد از مسئولیت پذیر بودن انسان و اینکه انسان مسئول است و انسان نسبت به ابزاری که در اختیار اوست مسئول میباشد و به تبع آن خود انسان مسئول است، اشاره میکنم. خداوند در قرآن کریم میفرماید: «إنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤَادَ كُلُّ أُولئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً »[3]؛ خدا گوش به ماداده، چشم به ما داده، قلب به ما داده، خدای متعال میفرماید: «كُلُّ أُولئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولاً» همه اینها مسئول هستند و مسئول بودن اینها یعنی انسان که خدا این نعمتها را در اختیار او قرار داده است.
در جای دیگری (در قرآن کریم) میفرماید: هنگامی که جهنمیان را به سوی جهنم میبرند خطاب میشود: «وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْئُولُونَ»[4]؛ اینها را نگه دارید زیرا اینها باید پاسخگوی اعمالشان باشند.
در تفاسیر اسلامی ما مسئول بودن و پاسخگو بودنشان در مقابل بدعتهایی که گذاشتند، در مقابل اعمال زشت و خطاهایی که مرتکب شدند، در مقابل نعمتهایی که خدا به آنها داده و قدر آنها را ندانستند (نعمت عمر، نعمت جوانی و تندرستی و نعمت مال و امکاناتی که در اختیارشان هست؛ چرا از مال استفاده دیگری استفاده کردند؟ چرا از شادابی و جوانی در مسیر دیگری استفاده کردند؟) میباشد. اینها مجموعه مسائلی است که خدای متعال میفرماید: جهنمی بودنشان به خاطر اینهاست. (از جوانی خود، از تندرستی خود و از مال خود درست استفاده نکردند و مسیر جهنمیان را طی کردهاند.)
نکته دوم: شرایط مسئولیت پذیری
مسئولیت مبتنی بر شرایطی است و مهمترین شرط مسئولیت پذیری و مسئول بودن انسان بر اساس حکم عقل، قدرت است. تفات بین قدرتی که ما مطرح میکنیم به عنوان شرط برای مسئولیت، با مکتب قدرت این است که: ما بر این باوریم که هرچه قدرت بیشتر، مسئولیت بیشتر اما طرفدارن مکتب قدرت سخن دیگری مطرح میکنند؛ ما میگوییم پاسخگویی بیشتر به خاطر قدرت بیشتر اما طرفداران مکتب قدرت میگویند اگر قدرت یافتیم دیگر اصلا پاسخگو نیستیم. به پشتوانه داشتن قدرت (در مکتب قدرت)، پاسخگویی دیگر معنا و مفهوم ندارد ولی قرآن کریم میگوید:
«الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلاَةَ وَ آتَوُا الزَّكَاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ»[5]؛ اگر به فردی قدرت دادیم این قدرت مورد بازخواست قرار میگیرد باید پاسخگو باشد: «أَقَامُوا الصَّلاَةَ» در جامعه نماز اقامه کنند؛ اگر حکومت تشکیل میدهد و قدرت به دست متدینین میافتد باید در جامعه برای اقامه نماز تلاش کنند. «وَ آتَوُا الزَّكَاةَ» واجب الهی را ادا کنند «وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ» بایستند، بیتفاوت از کنار امر به معروف و نهی از منکر نگذرند. اینها وظایفی است که در رابطه با قدرت هست.
کلام نورانی امیرالمؤمنین7 هم در خطبه 131 نهج البلاغه که فرموده است: تمام تلاش امیرالمؤمنین برای بدست گرفتن قدرت برای پاسخگو بودن و مسئولیت پذیر بودن است: «اللَّهُمَّ إِنَّكَ تَعْلَمُ أَنَّهُ لَمْ يَكُنِ الَّذِي كَانَ مِنَّا مُنَافَسَةً فِي سُلْطَانٍ وَ لَا الْتِمَاسَ شَيْءٍ مِنْ فُضُولِ الْحُطَامِ وَ لَكِنْ لِنَرُدَّ الْمَعَالِمَ مِنْ دِينِكَ وَ نُظْهِرَ الْإِصْلَاحَ فِي بِلَادِكَ فَيَأْمَنَ الْمَظْلُومُونَ مِنْ عِبَادِكَ وَ تُقَامَ الْمُعَطَّلَةُ مِنْ حُدُودِكَ»[6]؛ اگر امیرالمؤمنین7 با دشمنان و حکام جور میجنگد و میخواهد مسئولیت و قدرتی را عهده دار بشود برای این است که مظلومان احساس آرامش کنند، حدود احکام الهی در جامعه پیاده شود، صلاح در جامعه آشکار بشود. پس در مکتب حیات بخش اسلام قدرت در خدمت مسئولیت پذیری است. اما مکتب قدرت میگوید «به قدرت برس و دیگر مقابل هیچ کس پاسخگو نخواهی بود».
لذا من در پایان این خطبه متواضعانه به مسئولین عزیزمان و به مردم متدین و به عالمان دین عرض میکنم؛ امروز شرایطی که نظام مقدس جمهوری اسلامی دارد شرایط داشتن مُکنت و قدرت است از این قدرت باید جهت پیاده کردن احکام دین استفاده کنیم. امروز ما نمیتوانیم بگوییم که در ادارات نمیشود کاری کرد چراکه مسئول اداره در مقابل رفتار کارمندان مسئول است. امروز نمیشود شانه از زیر بار مقوله عفاف در جامعه خالی کرد و گفت نه نمیشود کاری کرد. اگر مسئولیت دارید در مقابل مسئولیتی که دارید چون قدرت دارید باید به مسئولیت خود عمل کنید. خیابانهای ما، فضای جامعه ما اگر هیچ کدام یک از ما کاری نداشته باشیم دست روی دست بگذاریم (این منتظر آن آن هم منتظر دیگری) چه اتقاقی خواهد افتاد؟! «الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ» یعنی قدرت به آنها دادیم که شرط مسئولیت پذیری است «أَقَامُوا الصَّلاَةَ وَ آتَوُا الزَّكَاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ»[7].
دعای پایانی خطبه اول
«إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِيالْقُرْبى وَ يَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون»[8]
پروردگارا ما را با آموزههای دینت و با وظایف سنگین دینت آشنا بگردان؛ در فرج مولایمان تعجیل فرما؛ روح بلند رهبر فقیدمان عالی است اعلی بگردان؛ به سکاندار بزرگ کشتی انقلابمان رهبر فرزانه انقلابمان عزت،سلامت، سربلندی و اقتدار بیشتر عنایت بفرما؛ به مراجع بزرگوار تقلید طول عمر عنایت بفرما؛ به عالمان دینمان و خدمتگذاران مکتب توفیق خدمت عنایت بفرما؛ به مسئولین نظام اسلامی در راه خدمتگذاری به مردم خوب کشور توفیق بیشتر عنایت بفرما؛ به خانواده شهدا صبر و اجر کرامت بفرما؛ به جانبازانمان سلامت، به رزمندگانمان پیروزی، به آزادگانمان عزت، به بانوانمان عفت، به عالمانمان توفیق عمل، به بازاریان ما انصاف عنایت بفرما؛ پروردگارا از تو ملتمسانه میطلبیم کشور عزیز اسلامس ما نیاز به رحمت تو دارد نزولات آسمانی و باران رحمتت را به عزت و جلالت به کبریائیت، شامل حال این ملت بگردان.
إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظة کتاب العزیز
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ * لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ * وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ»
خطبه دوم
السلام علیک یا بنت رسول الله السلام علیک یا بنت ولی الله السلام علیک یا اخت ولی الله السلام علیک یا فاطمة یا بنت موسی بن جعفر اشفعی لنا فی الجنة فإنّ لک عند الله شأناً من الشأن
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد6 و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.
عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله؛
قال مولانا امیرالمومنین علی بن ابی طالب7: «عِبَادَ اللَّهِ تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى وَ تَرَاحَمُوا وَ تَعَاطَفُوا وَ أَدُّوا فَرَائِضَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ فِيمَا أَمَرَكُمْ بِهِ ... عَصَمَنَا اللَّهُ وَ إِيَّاكُمْ بِالتَّقْوَى وَ جَعَلَ الْآخِرَةَ خَيْراً لَنَا وَ لَكُمْ مِنْ هَذِهِ الدُّنْيَا»[9]؛
بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم. وجود مقدس امیرمؤمنان7 میفرماید: بندگان خدا شما را به برّ و تقوا و تعاون سفارش میکنم. شما را به تراحم و تعاطف با یکدیگر سفارش میکنم؛ به هم رحمت کنید و با رحمت با یکدیگر برخورد کنید و روح عناد و کینه توزی باید از جامعه اسلامی رخت بربندد «وَ أَدُّوا فَرَائِضَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ فِيمَا أَمَرَكُمْ بِهِ» واجبات الهی را در آنچه امر کرده به جای آورید. خدا ما و شما را بوسیله تقوا نگه بدارد و آخرت را برای ما و شما بهتر از دنیا قرار بدهد.
این خواست امیرالمومنین از همه ماست. چه زیباست در یک جامعه اسلامی محبت، مودت و عطوفت جریان داشته باشد. پدر به فرزند، فرزند به پدر، مادر به فرزند، فرزند به مادر، برادر به برادر، خواهر به برادر و خواهر، همسایه نسبت به همسایه، همشهری نسبت به همشهری و دوست نسبت به دوست و اینها آموزههای اهل بیت: ماست.
بیان مناسبتها
در خطبه دوم به بیان مناسبت ها و بیان نکاتی اشاره میکنم:
از روز اول ماه صفر که کاروان اسرای اهل بیت وارد شام شد، فضای سنگینی از مصیبت و متوجه اهل بیت شد. بنا به نقلی در همین دوران اسارت اهل بیت در شام است که فرزند دلبند سید الشهدا7 حضرت رقیه به شهادت میرسد. روضهای را خود امام سجاد7 خواندند که دیگر نیاز به روضه خوان ندارد. امام سجاد7 میفرماید: مصیبتهایی بر ما گذشت در هیچ جایی از این سفر بر ما نگذشت. سائل سوال میکند آقا در این سفر کربلا کدام یک از مصیبت ها سختتر بود؟ سه بار فرمود: «الشام الشام الشام»[10] چند محور از این ذکر مصیبت و بیان رنجها عرض میکنم {تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل}.
(کلمات حضرت است) فرمود: ستمگران در شام اطراف ما را با شمشیرهای برهنه گرفته بودند و کاروان ما را با شمشیرهای برهنه احاطه کرده بودند و با کعب نیزه به ما و بچهها میزدند. سرهای شهدا بر بالای نیزهها بود. سر پدرم و عمویم عباس جلوی دیدهگان عمههایم زینب و ام کلثوم. سر برادرم علی اکبر و قاسم جلوی سکینه. ما با التماس میگفتیم این سرها را از میان کاروان دور کنید تا بچهها این همه مصیبت نبینند.
نکته دیگری که اشاره میکند و دل هر سنگدلی را (من نمیدانم شامیان چه کردند) زنهای شامیان از بالای بامها آتش و آب بر سر ما میریختند. {این جمله را بگویم یا نگویم} آتش به عمامهام اصابت کرد. دستهای مرا به گردنم بسته بودند نمیتوانستم آتش را خاموش کنم. از طلوع خورشید تا غروب ما را در شهر میگرداندند و به مردم میگفتند اینها را بکشید.
مناسبت دوم هفتم ماه صفر بنا به نقل مرحوم مفید (ره) و شهید اول روز شهادت امام مجتبی7 است. البته نقل دیگر که همه ساله مطرح میشود روز میلاد امام کاظم7 نیز هست گرچه سنت بین علما کسانی که زمان مرحوم حاج شیخ یادشان هست به بعد روز هفتم ماه صفر روز شهادت امام مجتبی7 بوده است. البته ما سال گذشته از پشت تریبون اعلام کردیم ولی تاکنون عمل نشده و گفتیم بهتر این است که این روز مشخص شود یا روز شهادت یا روز میلاد. خیلی مناسب نیست بازار قم، منزل علما و مراجع به عنوان شهادت عزادرای شود و صدا و سیما به عنوان روز میلاد جشن را مطرح کند. شاید این دوگانگی مناسب نباشد.
مناسبت سوم در این ایام روز بزرگداشت شیخ مفید و سالگرد رحلت سه مرجع بزرگ حضرت آیت الله العظمی خویی، مرحوم آیت الله العظمی شیرازی و حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی است. این علما در طول حیاتشان خدمات زیادی به اسلام و به عالم تشیع داشتند. یادشان را گرامی میداریم.
مناسبت چهارم روز هفتم آذر روز نیروی دریایی است. امروز برادر عزیزمان امیر موسوی سخنران مراسم بودند. عزیزمان هم از ارتش و نیروی دریایی حضور دارند. انصافاً نیروی دریایی در طول دوران دفاع مقدس قهرمان بودنش را در آبهای نیلگون خلیج فارس به اثبات رساند و نام نیروی دریایی در فهرست جنگهای دنیا نامی با افتخار ثبت شد و امروز به صراحت بگویم نیروی دریایی ما به سه هزار مرزهای جغرافیای دریایی ایران بسنده نمیکند. نیروی دریایی ما امروز نیروی دریایی خلیج فارس نیست، امروز نیروی دریایی دریای عمان نیست، امروز باب المندب را پشت سر گذاشته است. امروز در تمام آزاد راههای بین المللی که تامین کننده منافع جمهوری اسلامی است نیروی دریایی قهرمان ما حضور دارد. برای این عزیزان آرزوی عزت و سربلندی بیشتر میکنم. ان شاء لله که موفق و موید باشند.
مناسبت دیگر روز هشتم آذر روز جهانی همبستگی با ملت فلسطین است. شاید کمتر ملتی این همه مورد اذیت، آزار، آسیب و ویرانی قرار گرفته باشد. امیدوارم روزی برسد هم مسجد الاقصی آزاد شود و هم ملت فلسطین به خانه و کاشانه خود برگردند.
شهادت آیت الله مدرس و روز مجلس را در پیش داریم. آیت الله مدرس برای عالمان دین به عنوان یک عالم متعهد و سیاستمدار، الگوست. برای نمایندگان مجلس در طول اعصار و قرون بعد از رحلتش و شهادتش الگوست. مجلس امروز بار سنگینی را بر دوش میکشد و نباید به افتخاراتی مانند وجود شهید مدرس بسنده کند ما نیاز به دهها و صدها مدرس داریم. من از تیزیبینی نمایندگان مجلس در عرصههای مختلف تشکر میکنم. حقیقتاً زیبا عمل کردهاند و عمل میکنند.
مناسبت تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی را هم در هفته آینده داریم که به عنوان یک میثاق ملی است. من در بخش پایانی خطبه به چند مطلب اشاره میکنم. یکی کلام درر بار رهبر انقلابمان در رابطه با بسیج، در رابطه با مسئله هستهای، در رابطه با موضع جمهوری اسلامی و مسئله دیگر که مایه افتخار قم شد، برگزاری این کنگره بزرگ بود.
رهبر عزیزمان تعبیر جالبی دارند، لازم نیست جایی را سراغ بگیریم که بسیجی کیست. این تعبیر رهبری تعبیر زیبایی است: «هر فردی که با احساس مسئولیت و بصیرت مشغول فعالیت است، هر جا باشد بسیجی است»[11]احساس مسئولیت و بصیرت.
نکته دومی که فرمودند: این تفکر بسیجی که پایگذار آن رهبر عزیز انقلابمان هست مایه شکست ناپذیری نظام جمهوری اسلامی است و این مردم ما که اغلب و اکثریت قاطعشان بسیجی هستند، موجب حفظ نظام و شکست ناپذیری نظام مقدس جمهوری اسلامی هستند. ما با ملت آمریکا و کشور آمریکا مخالفتی نداریم بلکه ما با زورگویان، کسانی که برخوردهای منافقانه دارند، کسانی که در ملاقاتهای خصوصی شان و نامه پراکنی یک جور حرف میزنند و در مجامع عمومی یک شکل حرف میزنند. «ما با ملت یا کشور امریکا مشکلی نداریم، بلکه مشکل ما زورگویی و زیاده خواهی دولت امریکاست.»[12] این تعبیر رهبر عزیز انقلاب است.
راجع به مسئله هستهای هم فرمود: «به همان دلیلی که با اصل مذاکره مخالفت نکردیم، با تمدید هم مخالف نیستیم.»[13] اما تفاوت بین مسئولین ما در مذاکرات با مسئولین آمریکایی تفاوت از زمین تا آسمان است. تعبیرات قشنگی رهبری فرمودند: «هیأت ایرانی و نیروهای مذاکره کننده ایران را پرتلاش، جدی، دلسوز، مستحکم و منطقی حقاً و انصافاً در مقابل حرف زور ایستادگی میکند.»[14] بهتر از این نمیشود رهبری از یک مجموعهای تمجید کنند.
اینکه مذاکرات به نتیجهای نرسید و تمدید شد، رهبری فرمود: «اگر مذاکرات به نتیجه نرسد آنکه بیش از همه ضرر می کند امریکایی ها هستند نه ما.»[15] آنها میگویندایران باید اعتماد جامعه جهانی جلب کند!!! آیا جامعه جهانی یعنی شما چند کشور؟ آیا غیر متعهدها جامعه جهانی نیستند؟ این همه رییس جمهور، نخست وزیر و وزیر خارجه به ایران آمدند و حمایت کردند، آیا اینها جامعه جهانی نیستند؟
در رابطه با برگزاری کنگره مقابله با جریانهای افراطی و تکفیری که با ابتکار دو مرجع بزرگ حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی و حضرت آیت الله العظمی سبحانی برگزار شد من به سهم خودم از این دو مرجع بزرگ که یادآور اقدامات مرحوم آیت الله بروجردی است، تقدیر میکنم.
اهدافی که این کنگره داشت یک مقابله با تکفیر بود؛ این پدیده زشت، نفوذ کرده در جهان اسلام. به جای اینکه در مقابل صهیونیستها بجنگند خیابانهای عراق و سوریه را تاخت و تاز و مسلمان کشی قرار دادهاند. کنگره تشکیل شد که مسلمانان و علمای جهان اسلام در صف واحدی در مقابل این جریان قرار بگیرند و از آنها مهمتر اینکه به دنیا اعلام کنند صحنهگردان کسی دیگری است. اینها از شور و احساسات بچههای مسلمانان استفاده میکنند و به برادر کشی وادار میکنند. تسلیحاتشان آمریکایی و اسراییلی است؛ در همین مدت با کدی که رهبر عزیزمان دادند که این افشاگری بزرگ رهبری علیه استکبار خیلی جالب است. فرمود: کسانی که به عنوان ائتلاف آمدند و در مقابل داعش موضع میگیرند در پنج نوبت هر نوبت تسلیحات و امکانات به مقدار 30 تن در اختیار داعشیها قرار دادند.
این کنگره تشکیل شد تا مسلمانان به وظیفه خودشان عمل کنند و فتوا علیه تکفیر دهند. این کنگره برگزار شد تا این حرکت انحرافی که بیداری اسلامی را به سمت تکفیر منحرف کرد و خط اصیل اسلام را به فراموشی سپرد، در مقابل اینها علمای اسلام اقدام و مقابله کنند. اهتمام جدی به مسئله فلسطین و مسجد الاقصی داشته باشند. امروز میدانید در فلسطین و کنار مسجد الاقصی چه خبر است؟ کابینه اسرائیل برنامه ریزی کرده بود طرحی به عنوان یهودی کردن، یعنی فلسطینیانی که در آنجا زندگی میکنند باید تابع مقررات بیچون و چرای اسرائیل باشند. که خوشبختانه با این اعتراضاتی که شد و با اختلافاتی که در خود کابینه بوجود آمد راه بجایی نبرد. امیدواریم که این کنفرانس و این کنگره با تشکیل دبیرخانه ان شالله ادامه پیدا کند و ادامه بدهد و این زخم چرکین در جهان اسلام را که به عنوان دفاع از سلف صالح هست، بخشکاند.
آخرین مطلبی را که اشاره کنم، جریان بحرین است؛ میدانید چند سال است که مردم قهرمان بحرین در مقابل آل خلیفه برای دفاع از حقشان مبارزه میکنند. این چند روز اخیر انتخابات تشریفاتی در حقیقت راه اندازی کردند که همه علما بالاتفاق تحریم کردند و مردم اعتصاب کردند. آنها اعلام کردند که پنجاه و چند درصد مردم شرکت کردند ولی معلوم است تعداد شرکت کنندگان به این تعداد نمیرسد. اینها برای اینکه خشمشان را ابراز کنند به خانه عالم بزرگ شیعه، حضرت آیت الله شیخ عیسی احمد قاسم حمله کرده و هتاکی کردند و امروز بر اساس اطلاعاتی که داریم تمام علما اولاً ابراز همبستگی کردند با این عالم بزرگ و همه اعلام کردند که همه نماز جمعه تعطیل و همه در صف واحد پشت سر آیت الله شیخ عیسی احمد قاسم به اقامه نماز جمعه خواهیم پرداخت و این شکوه ان شاء الله دولت آل خلیفه را وادار به عقب نشینی خواهد کرد.
دعای پایانی خطبه دوم
«إِنَ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إيتاءِ ذِي الْقُرْبى وَ يَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون»[16]؛ «رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّار»[17].
پروردگارا در فرج مولایمان تعجیل فرما؛ توطئه دشمنان را به خودشان برگردان؛ به امام راحلمان روح و رضوان عنایت فرما؛ به رهبر فرزانه انقلاب ما این سکان دار کشتی انقلاب عزت بیشتر کرامت فرما؛ به مراجع بزرگوار مان سلامت و طول عمر عنایت فرما؛ به خدمتگذاران مردم خدمت بیشتر عنایت فرما؛ پروردگارا از تو میطلبیم نسل جوان ما و این امیدهای آینده ما را با مکتب و دین آشناتر بگردان؛ به خانوده مکرم شهیدانمان صبر و اجر کرامت بفرما؛ نیروهای مسلح ما را اعم از نیرو هوایی، نیرو دریایی و نیروی زمینی و نیروهای انتظامی ما را برای دفاع از کیان انقلاب و اسلام عزیز موفق و مؤید و منصور بدار؛ پروردگارا ملتمسانه عرض میکنیم باران رحمتت را شامل همه ما بگردان.
إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظة کتاب العزیز
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
«إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ»
صدق الله العلیّ العظیم
[1]. یس/12.
[2]. الكافي (ط - الإسلامية)، ج2، ص271.
[3]. اسراء/36.
[4]. صافات/24.
[5]. حج/41.
[6]. نهج البلاغه/151.
[7]. حج/41.
[8]. نحل/90.
[9] . مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج6، ص 157.
[10]. سوگنامه آل محمد، ص408؛ ناسخ التواریخ، ص304.
[11]. سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اعضای مجمع عالی بسیج، 06/09/93.
[12]. همان.
[13]. همان.
[14]. همان.
[15]. همان.
[16]. نحل/90.
[17]. بقره/201.