معاون جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حضرت آيت الله سيد هاشم حسيني بوشهري «دامت برکاته» طی سخنانی در رابطه با مسئولیت ما در قبال دیگران فرمودند: ما یک مسئولیت در رابطه با دیگران داریم. ما نسبت به هم نوعان خودمان دارای مسئولیت هستیم چون اسلام به زندگی اجتماعی انسانها اهمیت ویژهای قائل شده است و برای این نوع مسئولیت، اسلام دو قالب مطرح کرده است: یکی مسئولیتهای همگانی است، آن هم در ابعاد مختلف. در بخش هدایتی، مالی، اقتصادی، فکری. مثلاً در رابطه با مسئولیتهای هدایتی که بر دوش همه گذاشته شده این است که به یکدیگر پند بدیم، امر به معروف کنیم، نهی از منکر کنیم. اینها مسئولیتهایی است که نسبت به یکدیگر داریم. مسئولیتهای مالیمان این است که حقوق واجب الهی را بپردازیم؛ خمس و زکاتمان را بپردازیم و احتکار و کم فروشی و گران فروشی نکنیم. اینها رابطهای است که باید با یکدیگر داشته باشیم. احتکار و کم فروشی و گران فروشی در جامعه اسلامی چه معنایی دارد؟ مسئولیت فکری ما تعلیم و گسترش فرهنگ و آموزش در جامعه است. اگر کسی چیزی میداند به دیگران منتقل کند. مسئولیتهایی مانند حرمت مؤمن را نگه داشتن و اساساً حرمت انسان را نگه داشتن. در روایات آمده که حرمت مؤمن از کعبه بالاتر است. کسانی که حرمت شکنی میکنند و حرمت دیگران را میشکنند و تحقیر میکنند، نمیشود اینها را در جرگه امت اسلامی قرار داد.
ایشان در ادامه بیان کردند: عیادت بیماران یک حقوق اجتماعی است. اسلام راجع به تشییع جنازه برادران دینی چقدر سفارش کرده و اینکه میبینید مستحب است انسان هفت قدم پشت سر جنازه مؤمن حرکت کند. این ریزه کاریها را انسان مو به مو دیده و ملاحظه کرده است. موقعی که با مردم زندگی میکنیم باید حسن معاشرت داشته باشیم. کلام مولای ما در نهج البلاغه حکمت دهم خیلی تعبیر بلندی است. ای کاش همه ما این گونه میشدیم: «خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَكَوْا عَلَيْكُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَيْكُم» به گونهای با مردم معاشرت کنید که اگر روزی شما از دنیا رفتید همه اشک بریزند و گریه کنند و متأثر شوند که عزیزی را از دست دادهاند و تا زمانی که با مردم زندگی میکنید، آغوششان را برایتان باز کنند. این نگاه اسلام عزیز ما است.