اخبار

 

 

لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ الّا بِاللهِ العَلِیِ العَظیِم، حَسبُنَا الله وَ نِعمَ الوَکیِل، نِعمَ المَولی وَ نِعمَ النَّصیِر.

اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطَان الرَّجِیم بِسمِ اللهِ الرَّحمَنِ الرَّحِیم.

«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين بَارِء الْخَلَائِقِ أَجْمَعِينَ، باعِثِ الْأَنْبِيَاءَ وَ الْمُرْسَلِين ثُمَّ الصَلاةُ و السَّلامُ عَلَى سَيِّدِنَا وَ نَبِيِّنَا حَبیبِ إلِهِ العالَمین أبِی‌القاسِم مُحَمَّد (ص) وَ عَلَى آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ المَعصومین المُکَّرَمین الهُداةِ المَهدیّین و اللَّعنُ الدائِم عَلی أعدائِهِم أجمَعین مِنَ الآن إلی قِیامِ یَومِ الدِّین آمینَ یا رَبَّ العالَمین»

قال رسول الله (ص): «إِنَّ أَكْرَمَ‏ الْعِبَادِ إِلَى‏ اللَّهِ‏  بَعْدَ الْأَنْبِيَاءِ الْعُلَمَاء»[1]

قبل از آغاز سخن لازم می‏دانم از برگزار کنندگان این کنگره آبرومند، به ویژه از سرور عزیز و مکرم، نماینده مقام معظم رهبری در استان و امام جمعه محترم زاهدان، حضرت آیت الله سلیمانی، صمیمانه تقدیر و تشکر کنم. همچنین از همه دست اندر کاران برپایی این جلسه آبرومند و از همه برادران و خواهران، علمای بزرگوار اهل سنت و شیعه که در این جلسه حضور پیدا کرده اند، تقدیر و تشکر کنم.

ابتدا پرسشی مطرح می‏کنم و سخنانم را پیرامون این پرسش مطرح می‏کنم.

 چرا بعد از سی سال همچنان یاد مرحوم آیت الله کفعمی، در این مجلس و محفل زنده است؟ و چرا بزرگان دین و مسئولین و شما مردم عزیز با این شور و نشاط و علاقه در این مجلس حضور پیدا کرده اید؟

حقیقت امر این است که تکریم و بزرگداشت عالمان در میان ملل و اقوام امری مرسوم و ستودنی است اما اسلام بوی سبقت را از همگان برده است. زمانی که ما به قرآن مراجعه می‏کنیم، خداوند بیش از هشتاد مورد در رابطه با علم و عالم و تکریم از عالم، سخن گفته است. در مقایسه انسانهای عالم و جاهل، به صراحت اعلام می‏کند: «هَلْ‏ يَسْتَوِي‏ الَّذينَ‏ يَعْلَمُونَ‏ وَ الَّذينَ لا يَعْلَمُون»‏.[2] و نبی گرامی اسلام (ص) در یک جمله بسیار زیبا و ارزشمند سه بار می‏فرماید: «اللَّهُمَ‏ ارْحَمْ‏ خُلَفَائِي»[3]‏ از پیامبر سوال می‏کنند خلفای شما چه کسانی اند؟ حضرت می‏فرمایند: «الَّذِينَ يَأْتُونَ مِنْ بَعْدِي وَ يَرْوُونَ أَحَادِيثِي وَ سُنَّتِي فَيُعَلِّمُونَهَا النَّاسَ مِنْ بَعْدِي‏.»[4] کسانی که پیرو راه من هستند و از حدیث و سنت من پیروی می‏کنند. اما تنها بسنده به این مقدار نمی‏کنند و در بین جامعه اسلامی و در بین امت اسلامی آموزه های حدیث و سنت را منتقل می‏کنند.

چه کلامی از این بالاتر که رسول اسلامی در جمله دیگری انبیاء الهی، و سپس علما و بعد از آن شهداء را بعنوان شفعاء، در روز قیامت مطرح می‏کنند.

«الْأَنْبِيَاءَ، ثُمَ‏ الْعُلَمَاءَ، ثُمَّ الشُّهَدَاء»[5]

در جای دیگری می‏فرمایند: «حُضُورَ مَجْلِسِ‏ عَالِمٍ‏ أَفْضَلُ‏ مِنْ حُضُورِ أَلْفِ جِنَازَةٍ وَ مِنْ عِيَادَةِ أَلْفِ مَرِيضٍ وَ مِنْ قِيَامِ أَلْفِ لَيْلَة»[6] نشستن در محضر یک عالم، ارزشش بالاتر از حضور در هزار تشییع جنازه انسان مومن و مسلمان و عیادت هزار مریض و هزار شب زنده داری است. اینها به چه معناست؟ آیا اینها حقیقت است؟ اینها واقعیاتی است که از دهان مبارک پیامبر اکرم (ص) خارج شده است.

همچنین صدیقه کبری (س) از پدرشان نقل می‏کنند که: خدای متعال در قیامت لباس کرامت بر تن عالمان می‏پوشاند. «عَلَى‏ قَدْرِ كَثْرَةِ عُلُومِهِمْ‏ وَ جِدِّهِمْ‏ فِي‏ إِرْشَادِ عِبَادِ اللَّه‏»[7] و هر مقدار که دانششان بالاتر و تلاششان در هدایت جامعه بالاتر باشد به همان مقدار برخوردار از عنایت پروردگار عالم اند.

اینها راجع به یک عالم است. پس بنابراین تعجب نمی‏کنیم اگر می‏بینم بعد از سی سال، نام آیت الله کفعمی برده می‏شود و این جمعیت و بزرگان و علما در مراسم بزرگداشت ایشان حضور پیدا می‏کنند. این حضور، حضور بی حسابی نیست. حضوری است که پشتوانه دارد و پشتوانه اش عبارت است از کلام وحی الهی:« يَرْفَعِ‏ اللَّهُ‏ الَّذينَ‏ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ.»[8] دو دسته دارای ارزش والایی هستند، یکی مومنان و دیگری عالمان دین و چه زیباست که عالم از نظر ایمان و تقوا و پارسایی در اوج باشد.

حتی عالمان دین هم از علما تکریم می‏کنند. به مرحوم آیت الله وحید بهبهانی گفته می‏شود: این جایگاه علمی و عظمتی که در بین مردم پیدا کرده اید از رهگذر چیست؟ ایشان می‏گویند: من کوچکتر از عالمان دین هستم، اما اگر می‏بینید که امروز وحید بهبهانی در جامعه دینی و اسلامی مطرح است، رمز و راز آن، حرمت گذاری نسبت به عالمان دین است. یعنی وحید بهبهانی، وحید بهبهانی نمی‏شود جز در سایه تکریم عالمان دین. و اینکه پیامبر بفرماید:

«إِنَ‏ أَكْرَمَ‏ الْعِبَادِ إِلَى‏ اللَّهِ‏ بَعْدَ الْأَنْبِيَاءِ الْعُلَمَاء.»[9]

عزیزترین بندگان خدا بعد از انبیاء الهی، عالمان دین هستند، یک مدال افتخار بزرگی است برای عالمان دین است.

منتهی سوال اصلی این شد که چرا به این جایگاه و موقعیت رسیدند؟

اینک به چند نکته کلیدی در این رابطه اشاره می‏کنم.

علمای ما تبعیدها، زندان ها و شکنجه های زیادی را تحمل کرده اند.در طول دوران خفقان، تعداد زیادی از عزیزان و علمای ما به همین استان عزیز و گرانقدر شما تبعید شدند، اما مگر دست از مبارزه و مسئولیت برداشتند؟ و لذا تفاوت روشن بین عالم و عابد وجود دارد. چرا که عابد در صدد اسلاح خودش است اما عالم در صدد اسلاح خود و جامعه است. اینکه در کلام پیامبر (ص) می‏بینم که می‏فرمایند: عالم هفتاد برابر بالاتر از عابد است دلیلش روشن است. زیرا عالم اگر بدعتی در جامعه دینی میبیند با این بدعت برخورد می‏کند. «اذا ظَهَرَتِ‏ البِدَع‏ فَلِلعالِمِ‏ أن‏ يَظهَرَ عِلمُه‏.»[14] نمی‏تواند در مقابل مشکلات و ناملایمات جامعه سکوت کند. اما عابد سرگرم عبادت خودش است و گاهی اساساً متوجه نمی‏شود که آیا بدعت، جامعه را تهدید می‏کند یانه؟ عالم در صدد بالابردن معرفت دینی جامعه است و نمی‏خواهد که جامعه در جهالت بماند. عالم بدنبال مرید پروری محض نیست. به فکر این است که اندیشه و نگاه جامعه رشد کند تا جامعه را به جامعه ای فهمیده و اندیشمند تبدیل شود. این وظیفه عالمان دین ماست. لذا علما دارای ارزش اند چون برای جامعه ارزش قائلند. عالمان دین مرزبانان فکری جامعه اند. هم سرمایه مرزبانی را دارند و هم شیوه مرزبانی را می‏دانند و هم حوزه مرزبانی را می‏دانند. آنها با کتاب و سنت سرو کار دارند.

امام صادق (ع) تعبیر جالبی دارند «مَنْ‏ دَخَلَ‏ فِي‏ هَذَا الدِّينِ‏ بِالرِّجَالِ‏ أَخْرَجَهُ‏ مِنْهُ الرِّجَالُ كَمَا أَدْخَلُوهُ فِيهِ وَ مَنْ دَخَلَ فِيهِ بِالْكِتَابِ وَ السُّنَّةِ زَالَتِ الْجِبَالُ قَبْلَ أَنْ يَزُول‏.»[15] می فرمایند: اگر کسی از زبان دیگران وارد جلگه دین و دینداری شده، ممکن است فردا از زبان این و آن از منظر دین خارج شود اما اگر کسی از رهگذر کتاب و سنت وارد دین و عرصه شده است، ممکن است کوهها جابجا شوند ولی انسان وابسته به کتاب و سنت دچار لغزش و جابجایی نمی‏شود. لذا حوزه های علمیه رسالت بزرگ و سنگینشان روی محور کتاب و سنت است. مردم تا با قرآن آشنا نشوند و مفاهیم قرآنی را ندانند و تا مفاهیم سنت را ندانند دچار مشکل جدی اند. لذا امام صادق (ع) می‏فرمایند:

«عُلَمَاءُ شِيعَتِنَا مُرَابِطُون‏.»[16]

عالمان دین ما مرزبانان ما هستند. ما دو نوع مرزبان داریم.

یک نوع مرزبان، کسی است که حافظ مرزهای جغرافیایی است و گاهی می‏بینید که این عزیزان به شهادت میرسند.

یک مرزبان هم مرزبانان فکری هستند.

مرزبانی فکری مهمتر از مرزبانی جغرافیایی است. چون اگر از مرزهای فکری، نگهبانی و پاسداری نشود، مرزبان جغرافیایی هم باقی نخواهد ماند. یعنی اگر کسی آموزه های دینی داشت می‏تواند مرزبان جغرافیایی باشد و سربازی می‏تواند از روی اخلاص و غیرت، مرزبانی کند که معتقد به دین باشد. و آموزش های اعتقادی کار علما و بزرگان دین است.

از ویژگی دیگر عالمان دین، جهاد در عرصه مبارزه و سیاست است و در مقابل طاغوتان زمان خم به ابرو نمی آورند.

در این رابطه نقل شده است که فتح علی شاه به میرزای قمی، آن عالم بزرگ پیشنهاد می‏دهد که من دختری دارم. اجازه میخواهم که دخترم را به عقد فرزند شما در بیاورم. می‏گویند: میرزای قمی نمازخواند و بعد از نماز دست ها را به آسمان بلند کرد و گفت: پروردگارا اگر بناست فرزند میرزا داماد فتح علی شاه شود جان فرزندم را بگیر. یعنی در مقابل طاغوت زمان اینگونه اند و می‏گویند که دعای میرزا مستجاب شد.

 در زمان مرحوم سید مرتضی بحر العلوم(پدر سید مهدی بحر العلوم)، حاکم بروجرد خدمت سید مرتضی رسید و سوال کرد که این شخص (سید مهدی بحر العلوم) چه کسی است؟ سید مرتضی جواب دادند که ایشان  فرزند من هستند. حاکم نسبت به آقا سید مهدی اظهار محبت می‏کند و وقتی از منزل سید بحر العلوم خارج شد، این فرزند نوجوان به پدرش گفت: پدر جان، من را از شهر بیرون کن!

پدر پاسخ داد چرا؟ چه اتفاقی افتاده؟ فرزند جواب داد، همین محبتی که این حاکم ظالم نسبت به من انجام داد، من را به خود علاقه مند کرد و چون علاقه مند به او شدم، تمایل به او پیدا کردم و نمی‏خواهم  که تمایل به او در زندگی ام باشد.

لذا امام آمد در مقابل حاکمان ظلم ایستاد، روحانیت در مقابل حاکمان ظلم ایستادند و پرونده حکومت ستمشاهی درهم پیچیده شد. این چهره عالمان دین ما است. پس تعجب نکنید این جمعیت برای مرحوم آیت الله کفعمی آمده است.

برادران عزیز در این دنیایی که ما زندگی می‏کنیم دشمنان اسلام فراوان اند. نه شیعه را قبول دارند و نه اهل سنت را. آنها منافع خودشان را می‏خواهند ولی این هوشیاری و تیزبینی و بصیرت ماست که کمک نکنیم به آنچه که دشمنان در صدد آن هستند.

شما شنیده اید که مرحوم آیت الله کفعمی با علمای عصر خودشان (از برادران عصر سنت) در نماز جماعت یکدیگر شرکت می‏کردند و این رابطه تیری در چشم دشمنان است. پس اگر ما اینگونه عمل کردیم، نه دلارهای آمریکایی می‏تواند تفرقه در بین ما ایجاد کند و نه اقدامات دیگر. اما در عین حال که مشترکات اهل سنت و شیعه کم نیست، گاهی ممکن است ما تحت تأثیر دیگران قرار بگیریم. اسلام چتری پوشانده بر سر همه ما و ما زیر سایه این چتر اسلام هستیم و قرآن و قبله مشترکات بالای ماست.

چرا دشمن باید این گونه بتواند رخنه کند در میان ما؟

مرحوم آیت الله کفعمی خوب فهمیده بود که دشمن دنبال این است که میان ما تفرقه بیندازد و حکومت کند. هرچه شکاف بین جامعه اسلامی بیشتر شود، زمینه ورود آنها و فروش تسلیحات به کشورهای اسلامی بیشتر می‏شود. ایران را بعنوان کشور شیعه معرفی می‏کنند و فلان کشور عربی را بعنوان کشور سنی معرفی کنند و می‏گویند: ما با شما مشکلی نداریم و دشمن شما شیعیان اند و به شیعیان می‏گویند: دشمنان شما اهل سنت اند. دشمنان اسلام، امروزه کشورها را اشغال می‏کنند و تفرقه ایجاد می‏کنند. رمز و راز موفقیت عالمان دین این است که منادیان وحدت در جامعه اسلامی اند و باید این ندای وحدت همواره در بین جامعه اسلامی زنده بماند. این شخصیت بزرگ یک مجتهد مسلّم بود. شخصیتی که در محضر عالمان بزرگی در نجف اشرف به تحصیل پرداخت و اجازه اجتهاد از مرحوم سید حسن اصفهانی و چهارده مجتهد و مرجع مسلّم گرفتند و زمانی که به ایران آمدند، بجای اینکه به قم یا مشهد بروند و بر کرسی تدریس بنشیند، فرمودند باید به زابل بروم و همراه روزهای تنهایی مردم باشد بعد هم به زاهدان آمد و خدمات زیادی به مردم و جامعه کرد. زمانی که جریان پانزده خرداد پیش می‏آید، نمی‏گوید که من مسجد و محراب و مأموم دارم و کاری به جریانات سیاسی که در کشور رخ می‏دهد، ندارم و حتی زمانی که امام در برابر طاغوت فریاد بلند کردند و امام را به زندان انداختند، ایشان برای آزادی امام دو ماه به تهران رفتند و تحسّن کردند.

قطعاً نام این انسان ها ماندگار است. ایشان به صاحبان مسافرخانه ها سفارش می‏کردند که اگر یک روحانی نزد شما آمد و اتاق خواست برایش ماشینی تهیه کنید و او را به منزل من بیاورید تا من از او پذیرایی کنم.

آقا امیرالمؤمنین (ع) کلام بسیار زیبایی دارند. ایشان می‏فرمایند:

«إنّ‏ اللّه‏ سبحانه‏ إذا أراد بعبد خيرا وفّقه‏ لإنفاد أجله في أحسن عمله‏»[17]

اگر خدای متعال کسی را دوست بدارد، به اوتوفیق می‏دهد که عمرش را در بهترین کارها مصرف کند.

کلام دیگری حضرت دارند که خطاب به زید بن سوهان می‏فرمایند: «كُنْتَ خَفیفَ الْمَؤُونَةِ عَظیمُ الْمَعُونَةِ.»[18] باری بر دوش بیت المال نیستی. هزینه ات برای جامعه کم است ولی کمک رسانی ات به جامعه خیلی زیاد است.

آیت الله کفعمی هم این گونه بودند و هزینه شان در جامعه کم بود اما خدمتشان به جامعه بسیار بود.اینها رمز و راز موفقیت یک عالم است.

السلام علیک یا ابا عبدالله السلام علیک یابن رسول الله. دوران اسارت حضرت زینب کبری (س) است. دوران اسارت امام زین العابدین (س) است. آقا امام سجاد (ع) جمله ای دارند که فرمودند: اگر پیامبر (ص) سفارش می‏کردند که ما را مورد اذیت و آزار و ضرب تازیانه قرار بدهند این امت بیشتر از این ما را مورد اذیت قرار نمیدادند. پیامبری که این همه سفارش کرد انّی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی. این بود رسم دوستی با پیامبر؟ این بود رسم دوستی با اهل بیت؟ سکینه دختر نازدانه اباعبدالله (ع) خود را روی بدن پدرشان انداختند تا درد دل کند، اما با تازیانه سکینه را از روی بدن پدر جدا می‏کنند و سکینه می‏گوید:

مزنیدم، مبریدم که در این دشت مرا کاری هست...

گرچه گل نیست ولی صفحه گلزاری هست...