زمانی که جامعه دچار بی بصیرتی شود، نتیجه آن میشود که وقتی مالک اشتر تا پشت خیمههای معاویه رسیده است، بی بصیرتها فشار میآورند که مالک برگردد. باید از تاریخ درس گرفت تا این مسائل در زمان ما اتفاق نیفتد.
حضرت آیت الله حسینی بوشهری، «دامت برکاته» در جمع فرماندهان سپاه علی بن ابی طالب علیه السلام قم، با اشاره به نقش بصیرت و غفلت زدایی در تعمیق بخشیدن به معنویت و موفقیت در مسیرهای مختلف زندگی خاطر نشان کردند: بی تردید همه دوستان و دشمنان شهادت میدهند که عامل موفقیتهای انقلاب، ابزار و امکانات مادی نبوده است؛ بلکه دو عنصر معنویت و بصیرت سبب ساز این پیروزیها گشته است.
در بخش زیادی از این چند دهه انقلاب از جهت نظامی وضعیت قابل قبولی نداشتیم و از نظر اقتصادی نیز، از روز پیروزی انقلاب تا کنون، با تحریم مواجه بودهایم؛ اما امروز در نقطهای قرارگرفتهایم که دشمن به خاطر بصیرت، دین باوری و صبر نخبگان و مردم، ناگزیر است اعتراف کند که نظام جمهوری اسلامی نه تنها یکی از قدرتهای منطقه؛ بلکه در عرصه جهانی نیز حرفی برای گفتن دارد.
دبیر شورای عالی حوزههای علمیه، معنویت و بصیرت را دو شرط موفقیت و پیروزی نظام اسلامی دانستند و ابراز داشتند: بصیرت در بزنگاهها خود را نشان میدهد.
لازمه پیمودن مسیر ترقی و پیشرفت، داشتن بصیرت است. امام صادق علیه السلام در روایتی میفرمایند: «العامِلُ عَلی غَیرِ بَصیرَةٍ کالسّائرِ عَلی غَیرِ الطَریق، فَلا یَزیدُهُ سُرعَةُ السَّیرِ إلاّ بُعدا». یعنی کسی که حرکت و نهضتی را بدون بصیرت، روشن بینی و دیدن افقهای دور، آغاز کند، مانند کسی که از بیراهه به مقصد میرود. هر چه سریعتر برود، از مقصد خویش دورتر میشود.
باید ابتدا راه را شناخت تا بتوان با قدرت و صبر آن را پیمود. در این شرایط حساس هیچ گاه به مسائل سطحی نگاه نکنید و بر اساس شنیدهها دیگران را قضاوت نکنید. باید شرایط داخل و خارج از کشور را به خوبی بشناسیم و موقعیت خود و دشمن را کاملاً درک کنیم تا در دامها و باتلاقهایی که دشمن برای ما آماده کرده است نیفتیم.
امام جمعه قم، تبیین را پشتوانه حرکتهای مردمی عنوان کردند و اظهار داشتند: زمانی که جامعه دچار بی بصیرتی شود، نتیجه آن میشود که وقتی مالک اشتر تا پشت خیمههای معاویه رسیده است، بی بصیرتها فشار میآورند که مالک برگردد. باید از تاریخ درس گرفت تا این مسائل در زمان ما اتفاق نیافتد. کسانی بودند که اوایل انقلاب شکی در انقلابی بودنشان نبود؛ اما اکنون در دامان دشمن، پیشگام مبارزه با انقلاب شدهاند و به عنوان ستون پنجم دشمن، مشکلات عدیدهای را برای نظام ایجاد میکنند.
ایشان با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری بر بصیرت افزایی، خاطر نشان کردند: هر کجا رهبری بر مسئلهای تأکید دارد، بی شک آن مسئله نیاز به رسیدگی و توجه دارد چرا که ایشان با دقت امور را رصد مینمایند. به عنوان مثال، در قضیه تهاجم فرهنگی، مقام معظم رهبری سالها پیش هشدار دادند اما متأسفانه توسط مسئولین جدی گرفته نشد و امروز میبینید که از لحاظ فرهنگی چه در کشور رخ داده است.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری ادامه دادند: در تهاجم فرهنگی، دشمن روح، فکر و اندیشه جوان ما را هدف قرار میدهد و زمانی که فکر و اندیشه دینی نباشد، دیگر نمیتوان از این جوان در بزنگاهها انتظاری داشت. امیرالمؤمنین علیه السلام میفرماید: «لا یحمل هذا العلم الّا اهل البصر و الصبر.» یعنی فقط کسانی که اهل بصیرت و صبر باشند میتوانند در این جبهه پایدار باشند.
ایشان انس با قرآن، آشنایی با سیره اهل بیت (علیهم السلام)، تقوای درونی و زمان شناسی را چهار عنصر کلیدی در جهت بصیرت افزایی معرفی کردند و افزودند: قرآن کتاب تشریفات نیست. نباید به ظاهر قرآن بسنده کرد؛ بلکه باید در آن اندیشید و تدبر نمود. قرآن چیزی است که انسان را از فتنهها حفظ میکند. بصیرت در نگاه قرآن، راه شناخت نسبت به آموزههای دینی است.
مسئله دیگر در رابطه با بصیرت، آشنایی با سیره اهل بیت (علیهم السلام) است. «إنی تارک فیکم الثقلین ما إن تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی، کتاب الله و عترتی أهل بیتی.» آشنایی با سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم السلام) در کنار انس با قرآن، از اهمیت بالایی برخوردار است. هر چه بر شناخت قرآن و سیره اهل بیت (علیهم السلام) تمرکز کنید، کم است.
ایشان خدا باوری را به عنوان ریشه تقوای درونی ارزیابی کردند و افزودند: انسان متقی مانند کسی است که در زمینی پر از خار عبور میکند؛ اما پای خود را در جایی میگذارد که خاری وجود ندارد؛ البته تقوای درونی ارزشمند است نه ظاهر سازی. انسان نباید تابع هوای نفس باشد بلکه باید برای رضای خدا کار کند. آخرین نکته نیز، زمان شناسی است. یعنی بدانیم کجا هستیم و دوست و دشمن را به خوبی بشناسیم. هر که زمانه خود را به درستی درک نکند، در باتلاق حوادث گرفتار خواهد شد.