رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفتند: در ادوار مختلف تاریخ، هر جا مطالبه‌گری و نیاز اجتماعی بوده است، عالمان دینی پیشقدم بوده‌اند.
حضرت آیت الله حسینی بوشهری، «دامت برکاته» ۲۰ اسفند در سومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی که در دبیرخانه خبرگان رهبری در قم برگزار شد در سخنانی، اظهار کردند: بحمدالله طی سالهای اخیر شاهد علمی پژوهشی و تحقیقاتی پیرامون حکومت اسلامی بوده‌ایم بطوریکه رشد ۳ برابری آثار و برگزاری سومین همایش حکومت اسلامی در کمتر از یکسال بعد از برگزاری همایش دوم، نشان می دهد که فضای نخبگانی و اساتید ما آمادگی نقش آفرینی در زمینه حکومت اسلامی را دارند.
از شروع غیبت کبری تاکنون مسئولیت سنگینی بر عهده فقها و عالمان و حوزه های علمیه گذاشته شده است و این از روایات برمی آید؛ از جمله این روایت که «العلما مصابیح الله فی الارض» یا «علماء شیعتنا مرابطون» نمونه هایی از این دست است که وظیفه عالمان دین بعد از شنیدن علم و درس خواندن و عمل فردی، نشر آموخته ها و توجه دادن مردم به حاکمیت دین خداست.
امروز که حکومت اسلامی تشکیل شده، نیازمند پاسداری است به ویژه آنکه با جامعه ای مواجهیم که سالیان متمادی با مسائل فردی و مکلف محور مواجه بودند و ذهنیت آنها با اسلامی انس گرفته که وظیفه آنها را در بعد فردی معین کرده است.
در فقه حکومتی، استنباط از نگاه اجتماعی انجام می شود و اگر خوب دقت کنیم، همه احکام الهی را می توان هم جزئی و هم کلان به آن نگریست.
تا عصر صفویه هیچ اثر خاصی از فقه حکومتی نداریم. اگر در برخی ابواب فقهی هم علما مطالبی داشتند به اجمال بسنده کردند. مثلا محقق کرکی رساله «خراجیات» نوشت چون نیاز زمان اقتضاء کرد و در این زمینه مطالبه گری شد.
هرجا مطالبه گری و نیاز اجتماعی بوده است، عالمان دین قدم در عرصه گذاشتند. امروز که زیر سایه حکومت اسلامی زندگی می کنیم، مطالبه گری در متن جامعه وجود دارد گرچه ممکن است برخی مسئولان کوتاهی کنند و سراغ نظام سازی نروند.
اگر ما تنها به پژوهش راجع به بهترین موضوعات حکومت اسلامی بپردازیم، اما در کتابخانه بایگانی شود، کسی سراغ ما نمی آید بنابراین این کارها باید عرضه شود.