حضرت آیت الله حسینی بوشهری«دامت برکاته» استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در ابتدای درس اخلاق و تفسیر خود با بیان نکات اخلاقی فرمودند: قال مولینا و مقتدینا الإمام علی بن ابیطالب (ع): «إِنَّ مِنْ أَبْغَضِ الرِّجَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى لَعَبْداً وَكَلَهُ اللَّهُ إِلَى نَفْسِهِ جَائِراً عَنْ قَصْدِ السَّبِيلِ سَائِراً بِغَيْرِ دَلِيلٍ إِنْ دُعِيَ إِلَى حَرْثِ الدُّنْيَا عَمِلَ وَ إِنْ دُعِيَ إِلَى حَرْثِ الْآخِرَةِ كَسِلَ»[1].
مولای متّقیان امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (ع) فرموده است که مبغوضترين افراد نزد خدا بندهاى است كه خداوند او را به خود واگذاشته باشد، چنين كسى از راه راست بيرون رفته و بدون راهنما حركت مى كند، اگر به زراعت دنيايى بخوانندش در عمل مىكوشد و اگر به كشت و كار آخرت دعوتش كنند تنبلى مىكند.
انسان باید سعی کند که به ریسمان الهی چنگ بزند و رابطهاش با خدا هر روز صمیمیتر از قبل باشد تا مورد توجّه خداوند متعال قرار بگیرد و امداد الهی در در مشکلات شامل حالش شود. گاهی از اوقات کار به جایی میرسد که خداوند انسان را رها میکند کما اینکه ممکن است که بعضی وقتها کار به جایی برسد که پدر، فرزند خود را که از خانه فرار کرده است و خلاف مرتکب شده است، منکر میشود.
طبق کلام امام علی (ع) در روایت مذکور، مبغوضترین انسان نزد خداوند متعال، کسی است که خداوند او را به حال خودش واگذاشته باشد. علی (ع) در این روایت سه مشخصه را برای افرادی که خداوند آنان را به خودشان واگذار کرده است، بیان فرموده است؛
اول، اینکه کسی که خداوند او را به حال خود رها کرده است، از راه راست منحرف میشود و راهنمایی ندارد.
دوم، اینکه اگر به سوی دنیا و تحصیل آن خوانده شود آن دعوت را میپذیرد و برای آن میکوشد.
سوم، اینکه اگر به آخرت و کوشش برای آخرت دعوتش کنند، سُستی و تنبلی میکند.