بسمه تعالی مشروح خطبه های نماز جمعه حضرت آیت الله حسینی بوشهری مورخ 88/08/29 خطبه شماره 2 |
خطبه اول
أعوذ بالله من الشّیطان الرّجیم
بسم الله الرّحمن الرّحیم
« الحمد لله نحمده و نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکل علیه و نشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و نصلی و نسلم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سره و مبلغ رسالاته بشیر نعمته و نذیر نقمته سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین و الهداة المهدیین اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الآن الی قیام یوم الدین »
«عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله»
قال امیرالمومنین(ع): «أُوصِيكُمْ عِبَادَ اللَّهِ بِتَقْوَى اللَّهِ الَّتِي هِيَ الزَّادُ وَ بِهَا الْمَعَاذُ زَادٌ مُبَلِّغٌ وَ مَعَاذٌ مُنْجِحٌ دَعَا إِلَيْهَا أَسْمَعُ دَاعٍ وَ وَعَاهَا خَيْرُ وَاعٍ فَأَسْمَعَ دَاعِيهَا وَ فَازَ وَاعِيهَا عِبَادَ اللَّهِ إِنَّ تَقْوَى اللَّهِ حَمَتْ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ مَحَارِمَهُ وَ أَلْزَمَتْ قُلُوبَهُمْ مَخَافَتَهُ حَتَّى أَسْهَرَتْ لَيَالِيَهُمْ وَ أَظْمَأَتْ هَوَاجِرَهُمْ فَأَخَذُوا الرَّاحَةَ بِالنَّصَبِ وَ الرِّيَّ بِالظَّمَإِ وَ اسْتَقْرَبُوا الْأَجَلَ فَبَادَرُوا الْعَمَلَ وَ كَذَّبُوا الْأَمَلَ فَلَاحَظُوا الْأَجَل»[1]بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش میکنم که تقوا زاد و توشه قیامت ماست. تقوای الهی دوستان خدا را از انجام محرمات باز میدارد و قلبهایشان را مالآمال از خوف خدا میسازد تا آنکه شبهای آنان با بیخوابی و روزهایشان با تحمل تشنگی و روزهداری سپری میگردد که آسایش آخرت با رنج دنیا و سیراب شدن آنجا با تحمل تشنگی در دنیا به دست میآورند. امیرمؤمنان امیر سخن ادامه میدهند در این کلام بلند در رابطه با تقوا میفرماید: اولیای الهی اجل و مرگ را از نزدیک احساس میکنند لذا در اعمال نیک شتاب میکنند و آرزوهای بالا بلند دنیایی را بیاساس میدانند و رفتن به سرای جاوید را با دقت به آن مینگرند.
در خطبه قبل وعده داده بودیم پیرامون سیره سیاسی پیامبر اکرم و نبی مکرم خاتم انبیاء محمد مصطفی و سیره نورانی ائمه عصمت و طهارت سخن بگویم. قرآن این کتاب هدایت انسان به معرفی نمونهها میپردازد و معرفی نمونهها و الگوگیری از نمونهها از مسائل بسیار مهم و اساسی در دین ماست. نمونه طلبی یک امر فطری است. انسانهایی که در مراحل زندگی فاقد الگو و نمونه هستند همیشه دچار حیرت و سرگردانیاند، نمیدانند به کجا بروند، با کدام سرعت حرکت کنند، چگونه با موانع رو به رو شوند، چه روشی را در حرکت انتخاب کنند. لذا میبینیم در آیات کریمه الهی مرتب پیامبران الهی را قرآن معرفی میکند و مطرح میکند « لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»[2] پیامبر اسوه حسنه است و در زیبا کلام امیرالمؤمنین فرمود:« فَتَأَسَّ بِنَبِيِّكَ الْأَطْيَبِ الْأَطْهَرِ» از پیامبر پاک و پاکیزه پیروی کن بعد فرمود:« فَإِنَّ فِيهِ أُسْوَةً لِمَنْ تَأَسَّى»[3] زیرا راه و رسم پیامبر سرمشقی است برای همه انسانها و امام سجاد فرمود:«هَلَكَ مَنْ لَيْسَ لَهُ حَكِيمٌ يُرْشِدُهُ وَ ذَلَّ مَنْ لَيْسَ لَهُ سَفِيهٌ يَعْضُدُهُ»[4] کسی که الگو و راهنما نداشته باشد در مسیر زندگی دچار هلاکت و نابودی است به خاطر همین جهت است که مکتب انبیاء و هدف انبیاء روی تربیت انسانها تکیه کردند. کتب آسمانی کتب، انسانساز است موضوع علم انبیاء تربیت انسان است و انسان در سایه تربیت و الگوگیری میتواند منشأ همه خیرات باشد و اگر در این مسیر قدم ننهد تمام ظلمتها و تاریکیها در وجود انسان جلوه گر میشود این وضعیت انسانی است که راه را پیدا نکرده و الگوی را در زندگی پیدا نکرده به قرآن که مراجعه میکنیم خیلی جالب است جای جای قرآن معرفی نمونه است؛ نمونههای ایمان، نمونههای عبادت، نمونههای انفاق و نمونههای مختلفی در قرآن میبینیم، همسر فرعون را به عنوان نمونه ایمان قرآن مطرح میکند« وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَةَ فِرْعَوْنَ »[5] همسر فرعون آسیه نمونه تمام عیار انسان مؤمن است، در مقابل همه سختیها و ناملایمات تحمل میکند. این قرآن راه و رسم را به ما نشان میدهد او را به عنوان الگوی ایمان و انصاف را « وَ يُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ »[6] انسانهای مؤمن اینها دیگران را بر خودشان مقدم میدارند ولو به زحمت بیافتند. نمونه تولی و تبری را حضرت ابراهیم(علی نبینا و آله و علیه الصلوه و السلام) معرفی میکند« قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَ الَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنْكُمْ وَ مِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ »[7] تبری میجوید از بتپرستی و شرک و تولی میجوید نسبت به ذات کبریایی حق. این قرآن مالآمال از معرفی چهرهها و نمونهها برای هدایت ماست. نمونه در عبودیت« كَانُوا قَلِيلاً مِنَ اللَّيْلِ مَا يَهْجَعُونَ وَ بِالْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ وَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ »[8] چقدر زیباست شبزندهداریشان آنچنان، استغفارشان آنچنان، و در روز اگر مالی دارند خود را تنها مالک مال نمیدانند فقراء را نیر سهیم میکنند در مال خودشان و نسبت به کسب و تجارت هم قرآن نمونه ارائه میکند بازاریان ما، کسبه ما، از این الگوها سرمشق بگیرند« رِجَالٌ لاَ تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَ لاَ بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ »[9] مردانی که در صحنه بازارند و در صحنه کسب و کارند و در صحنه خرید و فروشاند اما«لا تلهیهم تجاره بیع عن ذکر الله» وقت نماز که میرسد بازاری ما، مغازهدار ما مقید به نماز اول وقت است اینها نمونههایی است که قرآن در اینجا بیان کرده است و از همه مهمتر پیامبر اکرم را این چهره تمام عیار انسانیت را قرآن مطرح میکند«« لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ».[10] من امروز در رابطه با یک شاخصه از ویژگیها و شاخصههای پیامبر اکرم با شما عزیزان صحبت میکنم. پایبندی پیامبر، پایبندی اهلبیت به یک سلسه اصول ثابت در زندگی یکی از ویژگیهای پیغمبر به عنوان درس امروز ما رعایت حدود و مرزهای الهی است. پیغمبر مقید بود نسبت به رعایت حدود و مرزهای الهی، قرآن هم به همین نکته اشاره میکند« تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلاَ تَعْتَدُوهَا وَ مَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ »[11] حاضر نیستند از حدود و مرزهای الهی مؤمنان تجاوز کنند، مرز هر چیز را به خوبی میشناسند اگر با دشمن هم میجنگند برای دشمن حدو مرز قائلند، برای مقابله با دشمن حد و مرز قائلند این شیوه پیغمبر است « وَ قَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَ لاَ تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ»[12] از مرزی که خدا مشخص کرده تجاوز نکنید هر چیز که برای آن خدا حریم و حرمت قائل شده اگر انسان از آن مرز تجاوز کرد، دیگر در زمره مؤمنان محسوب نمیشود در تمام جنگها پیغمبر سفارش میکرد جنگ با دشمن است میفرمود: زخمیهایی که روی زمین افتادهاند و دستی در بدن ندارند که از خودشان دفاع کنند به آنها آسیب نرسانید. در روز فتح مکه باقیماندههای دشمنان در مکه بودند تعدادی از یاران پیامبر به پیامبر فشار میآوردند ما باید اینها را قلع و قمع کنیم و از بین ببریم پیغمبر که مأمور اجرای فرمان الهی است آیهی سوره مائده نازل میشود خیلی زیباست، خدا پیغمبر را در همه مسیر راهنمایی میکند تا مرزهای الهی حفظ بشود: « يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَ لاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى »[13] باعث نشود عملکرد ناپسند عدهای که شما از مرز عدالت عبور کنید. عدالت را پاس بدارید و حفظ کنید چقدر زیباست فرهنگ غنی و مترقی اسلام عزیز ما. در جریان جنگ صفین میبینیم سپاهیان معاویه آب را به روی سپاهاین علی میبندند، امیرالمؤمنین با آن خطبه زیبا و غرّا سپاه معاویه را وادار به عقبنشینی میکند حالا دوستان امیرالمؤمنین به آن حضرت میگویند: ما مقابله به مثل کنیم ما هم آب را بر روی دشمن ببندیم امیرالمؤمنین میفرماید: این آب برای همگان آزاد است، شما سهم خودتان را از آب بردارید اینها حفظ مرزهای الهی است. اگر مرزهای الهی آنگونه که مورد سفارش قرآن و پیامبر و اهلبیت در جامعه ما ملاحظه شود پیروزی قطعی با جبهه اسلامی ماست، هیچگاه ما احساس شکست نخواهیم کرد ولو در ظاهر شکست بخوریم ولی پیروزی قطعی با مسلمانان است و به موازین و معیارها درست عمل کردند. در مقابل عدهای را میبینیم حریم شکنند، حدود و مرزها را رعایت نمیکنند و بنا به تعبیر امیرمؤمنان علی(ع): «المعروف عندهم ما عرفوا و المنکر عندهم ما نکروا»[14] معیار معروف خودشانند، معیار منکر خودشانند احساس میکنند آنچه خودشان میگویند معروف است و آنچه که خودشان میفهمند منکر است اینها توجه به مرزها ندارند و لذا در جامعه اختلال به وجود میآید، فضای جامعه، فضای غبارآلود میشود به خاطر اینکه عدهای ملزم به رعایت حریمها ومرزها نمیشوند ما نسبت به نبی مکرم اسلام این تعبیر بلند قرآنی را داریم مرز مؤمنان را و مرز دشمنان را پیغمبر کاملا رعایت میکند« مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ »[15] چه زیباست مرز دوستان و مرز دشمنان و انسانهایی که در جبههاند و همراهند، مؤمناند، پایبندند. پیغمبر با یک نگاه کسی که دشمن است با نگاهی دیگر، یعنی تمام این ویژگیها را نبی مکرم اسلام رعایت میکند. نکته جالبی به ذهنم آمد این نکته در زمان امیرمؤمنان علی(ع) اتفاق افتاد خدا کند همه ما اینچنین باشیم، مسولان ما اینچنین باشند، مردم ما اینچنین باشند، کسانی که اجرای قانون میکنند اینچنین باشند. پیغمبر(ص) به امیرالمؤمنین فرمان داد که امیرالمومنین به قنبر فرمان داد: قنبر حدود الهی را بر این فرد جاری کن قنبر در اجرای عدالت سه تازیانه بیشتر زد در یک جامعه دینی و اسلامی که باید حدود رعایت شود، به نظر شما امیرالمومنین چه میکند؟!! قنبر غلام من است و در خانه من رشد کرده اینها معیار نیست امیرالمومنین میفرماید: سه تازیانه اضافه زدی و تو باید این سه تازیانه را تحمل کنی این عدل در جامعه دینی اتفاق میافتد در جامعهای که معیارها باید ملاحظه بشود اینجنین باید ملاحظه شود. قنبر و غیر قنبر برای امیرالمومنین مطرح نیست. از طائفه بنی اسد کسی حد بر او واجب شده بود آمدند کسی را واسطه کنند که علی بر آن حد جاری نکند آمدند نزد امام حسین(ع) شما شفاعت کنید امام فرمود: من در این زمینه که بحث اجرای حدود الهی است شفاعت نمیکنم، خودشان به نزد امیرالمومنین رفتند خیلی زیباست این صحنه آموزنده و تکاندهنده و عبرتآموز امیرالمومنین فرمود: آنچه از من میخواهید و در اختیار شخص من باشد دریغ نمیکنم آنها خیلی خوشحال شدند و گفتند پیشنهاد ما و درخواست ما مورد قبول قرار گرفت هنگام برگشتن با امام حسین ملاقات کردند و ماجرا را برای امام حسین بازگو کردند امام فرمود: اگر راجع به آن موضوع است خاطر شما جمع باشد که اتفاقی به نفع شما نخواهد افتاد منتظر باشید امیرالمومنین حدود الهی را بی اغماض جاری خواهد کرد مطلع شدند که امیرالمومنین دستور داده قانون الهی اجرا شود، آمدند باب گلهگذاری را باز کردند چرا امیرالمومنین آن لحظهای که ما آمدیم و درخواستمان را مطرح کردیم فرمودید: اگر مربوط به خود من باشد میبخشم و دریغ نمیکنم حضرت فرمود: الان هم همین را میگویم این مسأله مربوط به شخص من نبود تا اغماض کنم و از آن صرف نظر کنم و بگذرم در تملک علی نبود تا بتواند به نفع شما اقدام کند این فضای جامعه دینی و جامعه اسلامی ماست پس نکته زیبایی که میشود از زندگی پیامبر و از زندگی اهلبیت الهام گرفت حفظ حدود مرزهای الهی است. کسی خدمت امام باقر آمد و عرض کرد آقا شنیدهام شما میفرمایید هر چیزی حدد و اندازهای دارد و حد و اندازه این غذایی که جلو شما گذاشته است چیست؟ حضرت فرمود: حدو اندازه این غذا این است که هنگام شروع غذا نام خدا را بر زبان جاری کنی و غذا را با آدابی که نسبت به آن سفارش شده بخوریم و بعد از پایان غذا شکر و سپاس خدا را به جای آوریم، هر چیزی دارای حد و مرزی است.
دعای پایانی خطبه اول
اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمينَ وَالْمُسْلِماتِ الاَْحْيآءِ مِنْهُمْ وَالاَْمْواتِ تابِعْ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ بِالْخَيْراتِ
اللهم اجعل التقوی زادهم و الایمان و الحکمه قلوبهم. ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی الآخره الحسنه و قنا عذاب النّار.
پروردگارا مارا در جهت حفظ حدود الهی موفق بدار. عمل به احکام دین را بارزترین مشخصهی ما قرار بده. صفوف ملت ما را بیش از بیش متحد بگردان. روح رهبر فقیدمان عالیست اعلی بگردان. به رهبر عزیز انقلابمان طول عمر با برکت عنایت بفرما. مراجع بزرگوار تقلید ما را حفظ بفرما. پروردگارا توطئه دشمنان به خودشان برگردان. در فرج مولایمان، ولی نعمتمان حضرت بقیهالله تعجیل بفرما.
إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز
خطبه دوم
أعوذ بالله من الشّیطان الرّجیم
بسم الله الرّحمن الرّحیم
﴿اِذا جاءَ نَصرُ اللهِ و الفَتحُ* ورأَیتَ النّاسَ یَدخُلونَ فی دینِ الله افواجاً*فَسبّح بِحَمدِ رَبّکَ و استَغفِرهُ اِنّه کانَ توّاباً﴾.
أعوذ بالله من الشّیطان الرّجیم
بسم الله الرّحمن الرّحیم
الحمد لله رب العالمین، بارئ الخلائق اجمعین، ثم الصّلوة والسلام علی سیدنا و نبینا حبیب إله العالمین ابالقاسم محمد و آله الطیبین الطاهرین، اللهم صل و سلم علی، علی امیر المؤمنین ، و علی فاطمة الزهرا سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سید شباب اهل الجنه و علی، علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علیٍ و علی بن محمد و الحسن بن علی و الخلف القائم المهدی صلوات الله علیه اجمعین، حججک علی عبادک، و امناءک فی خلقک بهم نتولی و من اعدائهم، نتبرّاَ الی یوم القیامه»
عبادالله اوصیکم و نفسی بتقوی الله
«یا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَاناً وَ يُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ»[16] در سایه تقوا انسان به بینش حق از باطل میرسد، در سایه تقوا گشایش در زندگی انسان ایجاد میشود که خدای متعال میفرماید:«یتق الله یجعل لهم من امره یسری» تقوای الهی را پاس بداریم همه ابعاد تقوا را که خدای متعال به ما عنایت بفرماید. در خطبه دوم هم مناسبتهایی است که باید به صورت گذرا به آن اشاره کنم و هم نکات کوتاهی است که باید به آن بپردازم. روزهای آغازین ماه ذیالحجه است امروز روز دوم ماه ذیالحجه است، ماهی بسیار پر برکت و بزرگان دین ما به هنگام ورود این ماه اهمیت ویژهای برای عبادت در این ماه قائل بودند. دهه اول ماه ذیالحجه بنابر تفسیر بعضی مفسران در تفسیر سوره فجر«والفجر و لیالٍٍ و العشر»[17] تفسیر کردهاند به دهه مبارک ماه ذی حجه و تعبیری که در سوره حج در آیه 28 آمده و در آنجا خدای متعال میفرماید:« لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَ يَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَعْلُومَاتٍ»[18] ایام معلومات را به همین دهه اول ذیالحجه تفسیر کردهاند. دههای که میبینیم عید قربان در همین دهه است، عرفه هم در همین دهه است و ویژگیهای دیگر. من تقاضا میکنم از همه نمازگزاران برادران و خواهران ایمانی به کتب ادعیه در ماه ذیحجه مراجعه کنند روزهداری در این ماه، نمارهایی که در این ماه وارد شده و به دعاهایی که در این ماه وارد شده جلا دهنده دلهاست انشاءالله امیدواریم که در این جهت عنایت لازم را داشته باشیم. دهه اول ذیحجه باز مکمل آن «ثلاثین لیل» است که مربوط به میعادگاه حضرت موسی(علی نبینا و آله علیه و الصلوه و السلام) است « وَ وَاعَدْنَا مُوسَى ثَلاَثِينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً »[19] که خدا این ده روز را اضافه کرد تا بنیاسرائیل صفوف خود را مشخص کنند، منافقان و طعن زنندگان چهرهشان را مشخص کنند این ویژگی ماه ذیحجه است. عید قربان و غدیر در همین ماه است عید ولایت عید قربانی که نشان دهنده ایثار پدر و پسر میباشد ابراهیم و اسماعیل. خیلی ماه ارزشمندی است شاید در فضیلت پا به پای ماه مبارک رمضان باشد ماه ذیحجه، دعای عرفه از برکات و ویژگیههای این ماه عزیز است. روز اول این ماه که دیروز گذشت مصادف بود با سالروز ازدواج امیرمؤمنان (ع) با صدیقه طاهره فاطمه زهرا (س) و در فرهنگ جامعه ما به عنوان روز ازدواج جوانان نامگذاری شده است من این نکته را عرض بکنم خیلی کوتاه مساله ازدواج و الگوگیری از زندگی ساده و بیآلایش امیرمؤمنین و فاطمه زهرا باید الگوی نسل جوان ما باشد، الگوی خانوادهها باشد تعبیر پیغمبر را ببنید چه زیباست « ما بني بناء في الإسلام أحب إلى اللّٰه من التزويج»[20] هیچ بنایی در اسلام پایهگذاری نشده که به اندازه ازدواج دارای ارزش و فضیلت باشد. متأسفانه جامعه ما جامعهای است که الگوی دینی در آن دیده نمیشود. بهانهگیریها و سخت گیریها و شرایطی که بر نسل جوان ما تحمیل میشود، ما شاهد مفاسد اجتماعی در جامعه هستیم. جامعه نیاز به امنیت است، نیاز به سلامت است یکی از بخشهای مهمی که میتواند تأثیرگذار باشد نسبت به مفاسد اجتماعی مسأله رسیدگی و مساله ازدواج جوانان است که باید مورد دقت و عنایت قرار بگیرد. مناسبت دیگر شهادت امام باقر(علیهالسلام) است و در هفتهای که گذشت شهادت امام جواد(ع) بود. مردم ما به خوبی نشان دادند عشقشان را به اهلبیت و آن کلام زیبای امیرالمؤمنین که فرمود:« إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ اطَّلَعَ عَلَى الْأَرْضِ فَاخْتَارَنَا وَ اخْتَارَ لَنَا شِيعَةً يَنْصُرُونَنَا وَ يَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا»[21] در هنگام شادی اهلبیت شادند و در هنگام عزای اهلبیت سوگوارند. من یک نکتهای میگویم سخن شاید در سراسر کشور شنیده شود یک تذکر برادرانهای عرض میکنم گاهی دیده میشود، گاهی شنیده میشود در شب شهادت یکی از ائمه معصومین ما به خاطر عدم توجه رعایت نمیشود مراسم جشن عروسی با آن صحنهها در منظر خیابانهای ما دیده میشود سابقاً اینچنین نبود سابقا مردم ما به روحانی محل مراجعه میکردند، به عالم محل مراجعه میکردند که آیا این شبی که میخواهیم مراسم عروسی برگزار کنیم مسأله خاصی نیست؟ ولی متأسفانه لحاظ این جهات نمیشود«یحزنون لحزننا و یفرحونا بفرحنا» توجه به این نکته توجه دقیقی است که در جامعه دینی ما باید مد نظر و مورد عنایت قرار بگیرد. در همین شهر ما قم به خاطر عشقی که مردم به اهلبیت دارند، نسبت به امامزادگانی که در این شهر وجود دارند کریمه اهلبیت که در حقیقت چشم و چراغ قم است مورد احترام و تکریم است. همین یکی- دو روز گذشته فرزند ارزشمند امام جواد حضرت موسی موقع که مزار او در محله چهل اختران قم است مورد زیارت عالم جلیلالقدر که لازم است مردم ما توجه بیشتری به امام زادگان پیدا کنند. امام باقر(ع) جملهای دارد که این جمله خیلی زیباست، خیلی ارزشمند است امام از خدای متعال نقاضا میکند و به ما هم یاد میدهد که اگر سعادت دنیا و آخرت میخواهید اینچنین دعا کنید «اللهم اجعل محیای محیا محمد و آله محمد و مماتی ممات محمد و آل محمد» امام در زیبا سخنی میفرماید: سه چیز کمر انسان را میشکند« ثَلَاثٌ قَاصِمَاتُ الظَّهْرِ رَجُلٌ اسْتَكْثَرَ عَمَلَهُ وَ نَسِيَ ذُنُوبَهُ وَ أُعْجِبَ بِرَأْيِهِ»[22] کسی که کاری را کرده بزرگ جلوه میدهد و به تعبیر ما روی آن مانور میدهد و«نسی ذنوبه» کسی که توجه به گناهی که کرده نمیکند دچار فراموشی نسبت به گناهان شده«و اعجب برأیه» رأی خودش را همیشه سرآمد رأی دیگران میداند«أعجب برأیه» یعنی تصور میکند رأی او بالاتر از همه رأیهاست. مناسبت دیگر مناسبت تشکیل بسیج مستضعفان با فرمان حضرت امام(قدس الله سرّه الشریف) سخن در این زمینه فراوان گفته شده، بسیج شجره طیبه است که در این انقلاب رشد کرد و میوه داد و امروز بسیج در کشور ما به عنوان درخت تنومندی است که در مواقف مختلف به عنوان مرزبان، به عنوان مجموعهای که حراست انقلاب اسلامی را عهدهدار است بسیجی امروز در جامعه ما به فرهنگ تبدیل شده بسیجی منحصر به یک فرهنگ خاصی نیست، همه آحاد جامعه میتوانند بسیجی باشند استاد دانشگاه ما میتواند بسیجی باشد، عالم ما، استاد ما، طلبه ما میتواند بسیجی باشد چون تعریف بسیجی یعنی پیشرو بودن، بسیجی به معنای به صحنه آمدن در هر جا که احساس نیاز دیده شود این ویژگی، ویژگی بسیجیان ماست ما باید این ویژگی را برای همه بسیجیانمان پاس بداریم و به فرهنگ بسیجی احترام بگذاریم که در مواقف مختلف این بسیجیاناند که میتوانند حافظ و نگهبان انقلاب ما باشند. نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم به عنوان شاید اولین نکته است بعداز بیان مناسبتها شرایط بسیار نگرانکننده شیعیان یمن است. البته خوشبختانه در این ایام هم مسئولان ما و هم مراجع بزرگوار تقلید ما با آن مواضع استوارشان دغدغهشان را در رابطه با یک مسأله جدی که تهدید کننده بخشی از جهان اسلام است ابراز کردند و من به سهم خودم از این موضع مسولیتآوری که برای همه ما مسولیت میآورد از ناحیه بزرگان دینمان تشکر میکنم. متأسفانه در این جریان کشورهایی که انتظار نمیرفت ورود پیدا کردند و خبر تلخی در یکی دو روز گذشته به گوش رسید شلیک 150 موشک بر سر زن و مرد و پیر و جوان و کودک استان سعده از کجا شلیک شد!! آیا انتظار میرفت در شرایط حج در حالی که تمام توجه مردم به مدینه، به کعبه و به توحید است از آن سرزمین و از آن منطقه صدو پنجاه موشک بر سر مردم بیدفاع ریخته شود! ما چنان انتظاری را نداشتیم از کسانی که میزبان زائران خانه خدایند و توجه مسلمانان به آنجا معطوف شده ما انتظار نداشتیم چنین اقدامی صورت بگیرد آنها باید همیشه صحنه صلح و صفا و صمیمیت بین جامعه دینی برقرار کنند چون ساکنان سرزمین وحیاند، ساکنان سرزمینی هستند که پیامبر اکرم میفرماید:« مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ»[23] از آن سرزمین شلیک 150موشک به جای فریادرسی انتظار درستی نیست و این خبر خبر بسیار تلخی بود که همه ما شنیدیم. ما از همه مجامع جهانی به خصوص کنفرانس اسلامی صمیمانه از دولتمان اولاً تشکر میکنم ولی از کنفرانس اسلامی میخواهیم چرا سکوت کردهاید؟ مجامع جهانی چرا سکوت کردهاید؟ چرا نسلکشی شروع شده و شما سخنی نمیگویید؟ ما از دولتمان نقاضا میکنیم تحرک دیپلماسیشان را در این زمینه و عرصه بیشتر کنند و این فاجعهای که اتفاق میافتد به جهانیان معرفی کند. نکته آخری که میخواهم عرض کنم مسأله تهدیدههایی است که اخیراً دشمن دیرینه ما آغاز کرده است آمریکا بر خلاف شعارهای فریبکارانهاش یک روز پیام تبریک عید نوروز میفرستد، یک روز نامهنگاری میکنند، یک روز لحنی به ظاهر آشتیجویانه به خود می-گیرند، اما مردم ما بدانند، نمازگزاران ما بدانند، انقلابیون ما بدانند، مردم دنیا بدانند آمریکا اخیراً تحریمها را علیه ایران تمدید کرد بودجه 55 میلیاردی وتصویب کنگره رساند و در بودجه پنتاگون قرار داد و اخیرا شروع کرده برای مصادره اموال بنیاد علوی مربوط به ایران. شعار تغییر را هم نسبت به جهان دادند و هم نسب به ایران. اما رهبر هوشمند ما، مقام معظم رهبری در آغاز سال فرمودند: ما منتظر میمانیم، خیلی زیباست ما منتظر میمانیم تا ببینیم دشمن چه میکند، منتظر ماندیم دنیا چه قضاوتی میکند، مردم ما قضاوت کنند در عمل چه اتفاق میافتد دیددیم تهدیدات، امروز راه افتادند سراغ کشورهای دیگر میروند که اینها را با خودشان همپیمان کنند علیه ما ولی این را به صراحت میگویم در حضور شما، سی سال از انقلاب ما گذشته است دشمن هنوز انقلاب ما را نشناخته است مردم ما برای همیشه به این دشمن کینهتوز پاسخ میدهند، پاسخشان در برابر این دشمنان پاسخ کوبندهای است ما زیر بار ظلم هرگز نخواهیم رفت تا دشمن از خوی سلطهطلبی، دخالت در امور کشورها و زیادهخواهی دست بر ندارد ما هر نوع رابطهای را با استکبار و هر نوع مذاکرهای را با استکبار تحریم خواهیم کرد.
دعای پایانی خطبه دوم
پروردگارا ما را در همه عرصهها بر دشمنانمان پیروز بگردان. توفیق درک برکات این ماه را نصیب همه ما بگردان. توطئههای دشمنان رابه خودشان برگردان.رهبر عزیز ما، مراجع بزرگوار ما، خدمتگزاران نظام ما را موفق و مؤید و منصور بگردان. حوزههای علمیه ما را، مراکز علمی و دانشگاهی ما را در ظل توجهات ولیات امام زمان حفظ بفرما. نسل جوان ما را ، نخبگان جامعه ما را حفظ بفرما.
أعوذ بالله من الشّیطان الرّجیم
بسم الله الرّحمن الرّحیم
﴿اِذا جاءَ نَصرُ اللهِ و الفَتحُ* ورأَیتَ النّاسَ یَدخُلونَ فی دینِ الله افواجاً*فَسبّح بِحَمدِ رَبّکَ و استَغفِرهُ اِنّه کانَ توّاباً﴾.
[1] . نهج البلاغة/ 132
[2] . احزاب/21
[3] . نهج البلاغه/186
[4] . بحار الأنوار (ط - بيروت) / ج75 / 159
[5] . تحریم/11
[6] . حشر/9
[7] . ممتحنه/4
[8] . ذاریات/17
[9]. نور/37
[10] . احزاب/21
[11] . بقره/229
[12] . همان/190
[13] . مائده/8
[14]. جمعى از مؤلفان، مجلة فقه أهل البيت عليهم السلام (بالعربية)؛ ج44، ص: 198
[15] فتح/29
[16] .انفال/29
[17]. فجر/1و 2
[18]. حج/28
[19]. اعراف/142
[20]. كاشانى، فيض، محمد محسن ابن شاه مرتضى، الوافي، ص: ص34
[22]. عاملى، حرّ، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، ج1، ص97
[23].متن حدیث: «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ النَّبِيَّ ص قَالَ: مَنْ أَصْبَحَ لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ مِنْهُمْ وَ مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي يَا لَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يُجِبْهُ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ».كلينى، ابو جعفر، محمد بن يعقوب، الكافي (ط - الإسلامية)؛ ج2، ص: 164