خطبه ها

 

بسمه تعالی مشروح خطبه‏ های نماز جمعه حضرت آیت الله حسینی بوشهری مورخ 89/07/02                                                     خطبه شماره 16

 

 

 

 

خطبه اول

أعوذ بالله من الشّیطان الرّجیم

بسم­الله الرّحمن الرّحیم

«الحمد لله نحمده و نستعینه و نستغفره و نستهدیه و نؤمن به و نتوکّلُ علیه و نعوذ بالله من شرور أنفسنا و من سیّئات اعمالنا و نشهد أن لا إله الا الله وحده لا شریک له و نصلّی و نسلّم علی حبیبه و نجیبه و خیره فی خلقه حافظ سرّه و مبلّغ رسالاته، بشیر نعمته و نذیر نقمه سیّدنا و نبیّنا حبیب إله العالمین ابی القاسم محمد و علی آله الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین الهداه المهدیین و لعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الآن إلی قیام یوم الدین»

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله قال امیرالمؤمنین علیٌ بن ابی طالبٍ (علیه­الصلوت و السلام):« فَاتَّقُوا اللَّهَ‏ عِبَادَ اللَّهِ‏ جِهَةَ مَا خَلَقَكُمْ‏ لَهُ‏ وَ احْذَرُوا مِنْهُ‏ كُنْهَ‏ مَا حَذَّرَكُمُ‏ مِنْ‏ نَفْسِهِ‏ وَ اسْتَحِقُّوا مِنْهُ مَا أَعَدَّ لَكُمْ بِالتَّنَجُّزِ لِصِدْقِ مِيعَادِهِ وَ الْحَذَرِ مِنْ هَوْلِ مَعَادِهِ. »[1]؛ بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می­کنم امیر بیام امیرمؤمنان علی(علیه­السلام) در خطبه­ 83 نهج­البلاغه جمله­ای بیان می­کنند و مضمون این جمله این است: ای بندگان خدا برای هماهنگی با اهداف آفرینش از خدا پروا کنید و تقوا را پیشه کنید و آنچنان که شما را پرهیز داده از خدا بترسید و بعد می­فرماید: تا استحقاق وعده­های خدا را پیدا کنید و از بیم روز قیامت در امان بمانید. برادران و خواهران حقیقت امر این است که خدای بزرگ توسط انبیای الهی و به وسیله کتب آسمانی برای ما انسان­ها وعده­ها و وعیدهایی را مطرح کرده است. در بعد وعده­ها فرموده: اگر حلال و حرام الهی را رعایت کنید تقوا را پیشه کنید متنعم به نعمت­های خداوندی می­شوید و اگر خدای ناخواسته حریم خدا را رعایت نکنید فردای قیامت با هزاران دغدغه مواجه خواهید شد پس برای بر کنار ماندن از آن دغدغه­ها و رسیدن به آن وعده­ها، راه کار امیرالمؤمنین می­فرماید یک چیز است و آن رعایت تقواست. در خطبه اول برنامه این بوده که پیرامون سیره نورانی نبی مکرم اسلام خاتم انبیاء و اهل­بیت عصمت و طهارت سخنی داشته باشم و از آنجا که ما در روزهای آغازین سال تحصیلی جدید قرار داریم و دانش­آموزان ما، دانشجویان ما، حوزه­های علمیه ما، اساتید ما با یک شور و نشاط و شادابی به سمت تحصیل علم و کمال می­روند و در نتیجه بعد از یک فرصت تعطیلی حرکت پرشتاب علمی را دوباره آغاز می­کنند علاقه­مندند که امروز مقوله تعلیم و تربیت را از منظر رسول گرامی اسلام از منظر اهل­بیت عصمت و طهارت با شما در میان بگذارم ولی قبل از آن به یک نکته کوتاه باید اشاره کنم و آن نکته کوتاه این است که آنچه موجب پیشرفت حقیقی کشور ما می­شود در ابعاد مادی و معنوی دستیابی به تمدن اسلامی است یعنی آن قله و قمه رفیع عبارت است از رسیدن به تمدن اسلامی، و تمدن اسلامی در سایه دو چیز حاصل می­شود 1. ما قدرت تولید علم و فکر پیدا کنیم  و نکته دوم ساختن انسان­ها در تراز آن فکر و اندیشه.سؤال این است که کانون اصلی تولید علم و فکر در جامعه کجاست؟ ساختن انسان­ها در تراز تولید علم  و فکر و ارتقاء علمی کجاست .مسلم کانون اصلی مدارس ماست، دانشگاه­های ماست، حوزه­های ما کنون اصلی این سکوی پرش هست برای رسیدن به آن تمدن اسلامی. خوشبختانه در آموزه­های دینی ما و توسط نبی گرامی اسلام و اهل­بیت به خوبی روی این دو مسأله تکیه شده است تشویق و ترغیب نسبت به علم­آموزی- خیلی زیباست- ما کمتر واژه­ای نظیر علم و تعلیم در قرآن داریم که قرآن به آن اینگونه پرداخته باشد. اهمیت مسأله تعلیم و مسأله علم تا آنجاست که سنت و سیره نبی گرامی اسلام تا جایی است که حتی در میدان جنگ و رزم از تعلیم و تعلّم پیغمبر غافل نیست. در جریان جنگ بدر و گرفتن اسیران پیغمبر برای اینکه ارزشی برای علم قائل شود و اعلام کند می­فرماید: هر کدام یک از اسیران که مسلمان نیستند و امروز در اختیار مسلمانند به ده نفر از مسلمانان علم و دانش یاد دهد می­تواند آزاد باشد و یا در جای دیگری – این نکته خیلی جالب است- در شرایطی که تمام هدف پیغمبر بسیج مردم بود و بیش از همه پیغمبر به سرباز نیاز داشت نه دانشمند می­بینیم جمله­ی زیبای پیغمبر این است می­فرماید:« إِذَا كَانَ‏ يَوْمُ‏ الْقِيَامَةِ وُزِنَ‏ مِدَادُ الْعُلَمَاءِ بِدِمَاءِ الشُّهَدَاءِ، فَيُرَجَّحُ‏ مِدَادُ الْعُلَمَاءِ عَلَى‏ دِمَاءِ الشُّهَدَاءِ »[2] آنجایی که پیغمبر نیاز به سرباز دارد تا سرباز جذب کند در جپهه دشمن با دشمن بجنگد می­بینیم در آنجا هم پیغمبر می­فرماید: مداد علما از دماء شهدا بالاتر است این نشانگر اهتمام اسلام عزیز ما نسبت به مسأله علم و دانش است و بعد می­فرماید: فردای قیامت مداد علما از دماء شهداء برتری پیدا می­کند. یا امیرالمؤمنین می­فرمایند: «العلم أصلُ کل خیرٍ و الجهل اصلُ کلَ شر» چه تعبیر جالبی است تمام خیرات در سایه علم و تمام شرور و ظلمات در سایه جهل و نادانی است. اما نکته اصلی و اساسی این است که آیا علم­آموزی به تنهایی کفایت می­کند و یا ما نیاز به ساختن انسان­هایی داریم که به اندازه دانش عالمان و ارزش عالمان نقش تربیتی در جامعه ایفا بکنند و تربیت شده باشند. ما امروز مشکل اصلی­مان در مراکز علمی­مان بحث به همین نکته بر می­گردد، شما ملاحظه می­کنید از نظر شتاب علمی ما دست بالا را امروز در دنیا داریم ولی دغدغه خیر­خواهان ما، دغدغه دلسوزان ما نسبت به مدارسمان، نسبت به مراکز علمی و آموزشی­مان دغدغه جدی این است که آیا آن تراز شخصیتی- معنوی که تربیت شده­ی مکتب دین و اسلام باشد در مراکز آموزشی ما آنگونه که مورد انتظار است وجود دارد یا وجود ندارد این دغدغه جدی تمام خیرخواهان و دلسوزان است. لذا ما با یک مرور کوتاهی در سیره نبی گرامی اسلام که من فهرست­وار عرض می­کنم اگر فرصتی شد توضیح می­دهم می­بینیم پیغمبر در 5محور در بعد تربیتی برنامه­ریزی دارد و پیام دارد که اگر جامعه­ای می­خواهد به آن رشد بالا برسد مربیان باید متربیانشان را باید اینگونه تربیت کنند: اصل اول: هماهنگی تعلیم و تربیت با فطرت انسانی؛ فطرت انسان­ها پاک است نباید تعلیم و تربیت ما بر خلاف این فطرت انسانی پایه­گذاری شود که آن موقع نه از پاک نشان می­ماند و نه از پاک­نشان، نکته دوم توحید­محوری است؛ در جامعه­ای که افراد آن می­خواهند عالم باشند، دانشمند باشند اینها باید با این اصول هم رشد پیدا کنند اصل توحید­محوری، تمام هدف پیغمبران الهی این بوده که جامعه را به سمت خداشناسی دعوت کنند این آیه شریفه سوره انبیاء را نگاه کنیم می­فرماید:« وَ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لاَ إِلٰهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدُونِ »[3] پیغمبر! ما هر پیغمبری که فرستادیم پیام روشن ما به آن پیغمبر این بوده« لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ» دعوت به خداشناسی و خدامحوری است. این در جامعه دانشگاهی ما، مدارس ما، حوزه­های ما این اصل باید با تمام معنا نهادینه شود، خدا محور باشد نه نفس. نکته سوم آخرت­گرایی است در یک جامعه دینی، در یک جامعه­ای که 30سال از انقلاب آن گذشته در کنار حرکت پرشتاب علمی که امروز دنیا را در بهت و ناباوری فرو برده در دانشگاه­های ما آخرت­گرایی باید موج بزند، در مراکز علمی ما باید آخرت­گرایی موج بزند این اصل تربیتی اسلام است. سروران عزیز روحانی هم که آنجا حضور دارند، اساتید معظم دانشگاه­ها و مراکز علمی ما سرمایه­گذاری روی اینجا کنند که اگر آخرت­گرایی در جامعه دانشگاهی ما و دانشجویی ما رواج پیدا کرد این دانشجو به استقلال کشور می­اندیشد، این دانشجو هیچ وقت دچار بحران هویت نمی­شود. و اصلی دیگر تعلیم بر اساس اصل کرامت انسانی است مربی نباید متربی را تحقیر کند اگر روحیه او شکسته شد یک انسان سرخورده و ضعیف نمی­تواند در جامعه سر بلند کند دانشجویانمان را تکریم کنیم، تکریم کنیم دانش­آموزانمان را تا بتواننددر جامعه نقش ایفا کنند و آخرین سخن اصل توجه بر اساس تفاوت­های فردی است. همه افراد از نظر فکر و اندیشه و قوه تفکر یکسان نیستند ما برای افراد مختلف باید برنامه­ریزی­های متناسب داشته باشیم چون پیامبران فلسفه اصلی بعثتشان اتمام حجت است بر مردم و این امر تمام نمی­شود مگر اینکه هر کس را به اندازه قدرت درک و شناختش با معارف اسلامی و الهی آشنا کنیم. بنابراین جمع­بندی کنم در آغاز سال تحصیلی روی دو نکته باید مراکز علمی و دانشگاهی و مدارس ما و حوزه­­های ما تکیه کنند 1. تولید علم و فکر، تا به آن قله تمدن اسلامی برسیم و 2. معیارهای تربیتی که جزء سیره نبی گرامی اسلام هست روی آن تکیه کنیم، تعلیم و تربیت بر اساس فطرت، خدامحوری، آخرت­گرایی، توجه به کرامت انسانی و توجه به تفاوت­های فردی. انشاءالله امیدواریم گام­های بلندی مراکز علمی ما بتوانند بردارند که ما در آینده­ای نه چندا دور همانگونه که در بعد علمی پیشرفت پیدا می­کنیم در بعدهای دیگر هم بتوانیم از رشد لازم برخوردار باشیم.

دعای پایانی خطبه اول

اللهم و اغفر للمؤمنین و المؤمنات، و المسلمین و المسلمات ،الاحیاء منکم و الاموات.

ربّنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی الآخره الحسنه و قنا عذاب النّار.

پروردگارا ما را در مسیر تعلیم و تربیت صحیح و برخواسته از تعلیم پیامبر اکرم و اهل­بیت قرار بده. پروردگارا نسل جوان ما را برای پیمودن راه دشوار مؤفق بدار. کشور ما را در سایه تلاش عالمان و دانشمندانمان به قله رفیع ترقی و تعالی برسان. روح بلند رهبر فقیدمان عالی­ست اعلی بگردان. به مقام معظم رهبر عزیزمان توفیق و طول عمر با برکت عنایت بفرما. مراجع بزرگوار تقلیدمان این پاسداران مکتب و شریعت را مؤید و منصور بدار. به زائرین و مجاورین توفیق بیشتر عنایت بفرما. به خانواده­های مکرم شهیدانمان صبر و اجر کرامت بفرما. به جانبازان و رزمندگان  ما سلامت مرحمت بفرما. پروردگارا باران رحمتت را از ما دریغ مدار. در فرج ولی نعمت­مان تعجیل بفرما.

إنّ أحسن الحدیث و أبلغ الموعظه کتاب الله العزیز.

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الر حیم

﴿قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ * لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ * وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ﴾

صدق الله العلی العظیم

خطبه دوم

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین بارئ الخلائق اجمعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا حبیب اله العالمین، ابی القاسم محمد(ص) و علی آله الطیبین الطاهرین، اللهم صلّ و سلم علی مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب و علی فاطمة الزهراء سیدة نساء العالمین و علی الحسن و الحسین سیدی الشباب اهل الجنة و علی علی بن الحسین زین العابدین و امام العارفین و علی محمد بن علیٍّ الباقر و علی جعفر بن محمد الصادق و علی موسی بن جعفر الکاظم و علی علیٍّ ابن موسی الرضا المرتضی و علی محمد بن علی الجواد و علی علی بن محمد الهادی و علی الحسن بن علی الزکیّ العسکری و علی الحجة القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک بهم نتولی و من اعدائهم نتبرئُ الی یوم القیامة.

عباد الله اوصیکم و نفسی بتقوی الله، قال امیرالمؤمنین علیٌ بن ابی طالبٍ(علیه­الصلوت و السلام)«اوصیکم ایها الناس بتقوی الله و کسره حمده علی آلائه إلیکم و نعمائه علیکم فکم خسّکم بالنّعمه و تدارککم برحمه اعورتم له فسترکم و تعرضّتم لاخذیه فامهلکم »؛ بندگان خدا خودم و شما را به تقوای الهی سفارش می­کنم. سخنان امیرالمؤمنین تکان­دهنده است انسان را به تفکری عمیق وا می­دارد در باب تقوا می­فرماید: ای مردم شما را به پرهیزکاری و شکرگذاری در برابر نعمت­ها و عطاهای خداوند سفارش می­کنم چه نعمت­هایی خدا به شما داده که قدر نمی­دانیم، چه رحمت­هایی خداوند برای شما فراهم کرده که حقیقت آن را متوجه نمی­شوید این نکته را عنایت کنید شما عیب­های خود را آشکار کردید این خدا بود که پوشاند و شما خود را در معرض کیفر الهی قرار دادید و این خدا بود که به شما مهلت داد، امیرالمؤمنین می­فرماید: اگر خدا شما را رها می­کرد و عیب­های شما را نمی­پوشاند و آنگاه که خود را در معرض کیفر الهی قرار داده بودید به شما مهلت نمی­داد معلوم نبود چه می­کردید. در خطبه دوم به بیان مناسبت­ها و نکاتی می­پردازم انشاءالله امیدوارم که بتوانم فشرده به همه این نکاتی که در نظر گرفتم بپردازم. مناسبت اول امروز روز شهادت حمزه سید الشهداست، او عموی پیغمبر اکرم است در میان جوانان آن روز قریش دلاوری مثل او کمتر سراغ داریم، بزرگواری مثل او کمتر سراغ داریم و حتی قبل از پذیرش اسلام در مقابل آزار و اذیت مشرکان نسبت به نبی اکرم به عنوان حامی پیغمبر سینه سپر می­کرد در مقابل آنان و لذا هر موقع  آنان متوجه می­شدند حمزه در میدان حضور دارد عقب نشینی می­کردند و بعد از اسلام آوردن حمزه مسلمانان از انزوا بیرون آمدند و رفتار قریش نسبت به پیامبر عوض شد او در غزوات مختلف حضور داشت و آن روزی که پیغمبر به مدینه آمد بعد از  چند ماه پیغمبر یک تیم گشتی –رزمی تشکیل داد و فرماندهی آن تیم گشتی-رزمی برای تأمین امنیت مدینه به عهده حمزه بود در غزوه ابواء شرکت کرد، در غزوه ذات­العشیره شرکت کرد، پرچمدار اسلام بود در جنگ بدر حضور قابل توجهی داشت در کنار رزمنده دیگر و افسر رشید دیگری چون؛ امیرمؤمنان علی(علیه­الصلوه و السلام). در جریان غزوه اُحد او از کسانی بود که پیشنهاد جنگ برون­شهری به پیغمبر داد فرمود: در مدینه نمانید و برویم بیرون مدینه و با دشمن بجنگیم، استقامت و پایداری عجیبی حمزه از خودش نشان داد اما سرانجام این شخصیت محبوب پیغمبر در جریان جنگ اُحد به خاطر کمین کردن آن جنایتکار به شهادت رسید ای کاش به شهادت معمولی!! آن لحظه که نبی گرامی اسلام آمد بر بالای جنازه حضرت حمزه سیدالشهداء دید بدن او را مثله کردند پیغمبر رو به آسمان کرد این جمله پیغمبر است«اللهم لک الحمد و إلیک المشتکات و انت المستعان علی ما أری» خدایا ستایش سزاوار توست به درگاه تو شکایت می­کنم، خدایا بر آنچه که می­بینم از تو یاری می­طلبم؛ لذا حضرت حمزه با آن شرایط به شهادت رسید و مرقد مطهرش امروز زیارتگاه عاشقان و ارادتمندان او در منطقه احد است.«السلام علیک یا عمّ رسول الله و رحمه الله و برکاته».

مناسبت دوم امروز سالگرد وفات حضرت عبدالعظیم حسنی است او محضر سه امام را درک کرده است وجود مقدس امام رضا (علیه­السلام)، امام جواد و امام هادی(علیه­السلام). از ویژگی­های آن زمان شناسی است، اخلاص او و اعتقاد راسخ او به امام زمانش است. شخصی به نام ابوحمّاد رازی خدمت امام هادی می­رسد در سامرا سؤالاتی را مطرح می­کند بعد از پاسخگویی امام می­فرماید: هر موقع مشکلی برای تو پیش آمد به حضرت عبدالعظیم حسنی مراجعه کن و با او در میان بگذار و پاسخت را از او بگیر و سلام مرا به او برسان. گرچه او دست به قیام مسلحانه نزد ولی از طریق فعالیت­های فرهنگی و روشنگرانه جلوی بسیاری از توطئه­های خلفای جور را گرفت، ولایت­پذیر بود. محضر امام هادی آمد و عرض کرد: آقا می­خواهم اعتقاداتم را بر تو عرضه کنم اگر صحیح بود چه بهتر و اگر صحیح نبود توسط شما اعتقاداتم  اصلاح شود بعد از اینکه عرضه داشت امام فرمود: ای ابوالقاسم به خدا سوگند اعتقاداتی که عرضه کردی مبانی واقعی دین خداست و بر این اعتقادات ثابت قدم باش. نکته مهمی که اهالی شهر ری، مردم تهران، مردم قم و مردم کشورمان باید بدانند این جمله ارزشمند از امام هادی است شخصی از اهالی ری خدمت امام می­رسد برای عرض ادب و زیارت، امام می­فرماید: اگر قبر عبدالعظیم را در ری زیارت کرده بودی مانند کسی بودی که امام حسین را در کربلا زیارت کرده این تعبری است که امام هادی در رابطه با حضرت عبدالعظیم حسنی مطرح می­کند این جایگاه و  عظمت این شخصیت بزرگ است. مناسبت سوم در هفته دفاع مقدس قرار داریم می­دانید و می­دانیم که هدف از حمله نظامی توسط دشمن بلکه، دشمنان این بود که کار نظام اسلامی ما را در ظرف چند روز یکسره کنند آنها آمده بودند تا تهران پیشروی کنند اما، امدادهای غیبی خداوندی، ابتکار عمل و مجاهدت و ایثارگری رزمندگانمان، جانبازانمان، آزادگانمان و حضور مردمی در جپهه­ها و نوع­آوری در شکل و سازماندهی بسیج و سپاه و ارتش و رهبری­های امام و حضور چشمگیر مسئولان دلسوز در آن روز و فداکاری خانواده شهداء این مجموعه هشت ساله دفاع مقدس ما را تبدیل به یک حماسه عظیم الهی کرد. نتیجه این ایستادگی در طول هشت سال دفاع مقدس ذلت و خواری دشمنان ما شد دیدیم سرانجام صدام به کجا انجامید، ملت ایران چگونه عزتمندانه در جنگ نابرابر که اکثر دنیا با ما از سر جنگ وارد شده بودند به پیروزی رسیدیم. امروز در حضور شما مردم قهرمان قم در جوار حرم کریمه اهل­بیت این پیام روشن را به دنیا ابلاغ می­کنیم به تمام ستمگران، به تمام دشمنان پیام روشن ما به کسانی که ملت ایران را تحریم می­کنند، به کسانی که ما را تهدید نظامی می­کنند، به کسانی که با مقدساتمان آنگونه رفتار می­کنند اعلام ما این است که این سرنوشت صدامی مایه عبرت شما باید باشد و این خواری و ذلت را انشاءالله یک روز به چشممان نسبت به شما خواهیم دید. امروز ملت ما قوی­تر از گذشته است، امروز ملت ما بصیرتی بیش از گذشته دارد، امروز مسئولان نظام جمهوری اسلامی در کنار کاخ­های سر به فلک کشیده دشمنانمان هوشمندانه و هشیارانه در مقابل رسانه­های بیگانه افشاگری می­کنند و چهره آنان را در مقابل جهانیان رسوا می­کنند امروز وضعیت ملت ما اینگونه است و همانگونه که مقام معظم رهبری فرمود ظاهراً در دیدار با بسیج سازندگی بود فرمودند: این ذخیره معنوی که امروز مطرح می­شود خیلی کمتر از آن چیزی است که باید مطرح شود. امروز این جوانان پر شور به روستاها می­روند  در ایام تعطیلی و فراغت با فقر مبارزه می­کنند، در کنار مردم قرار می­گیرند چقدر ارزشمند است. این امت اسلامی  ما اگر نبود این حماسه حصر آبادان شکسته نمی­شد گرچه ما شهدای گرانقدری تقدیم کردیم اما پیروزی نصیب ما شد من همین­جا لازم می­دانم از خانواده­های مکرم شهیدان در این هفته دفاع مقدس تقدیر کنم، برای سلامت جانبازان دعا کنم، برای رزمندگانمان آرزوی عزت کنم که باید این نکته را در اینجا اشاره کنم که رزمندگان ما و جانبازان ما این ذخایر معنوی را حراست کنند و مردم ما هم از این قهرمانان ملی­مان قدردانی و ستایش کنند. ما یاد و خاطرۀ شهیدان رشید اسلام شهید فلاحی، شهید فکوری، نامجو و کلاهدوز و جهان­آرا یادشان را گرامی می­داریم. در روز­های گذشته اعضای خبرگان رهبری ملاقاتی با رهبر فرزانۀ انقلاب داشتند فرمایشات ایشان عمیق، ژرف و بلند بود من به گوشه­­ای از آن اشاره می­کنم که فکر می­کنم لازم است در این فضا به نکات مهم فرمایشات ایشان اشاره شود ایشان یک تحلیل جامعه از شرایط بین­المللی و شرایط داخلی داشته­اند، در شرایط بین­المللی فرمودند: آمریکایی­ها دچار یک حالت بیش فعالی شدند یعنی سراسیمه شدند، غیرمتمرکز عمل می­کنند، یک روز قطع­نامه صادر می­کنند، یک روز ما را تحریم می­کنند، یک روز سراغ سوزاندن قرآن می­روند گویا عقل خود را به تعبیر من از دست داده­اند، دچار یک نوع سردرگمی  شده­اند، ایشان این نتیجه را گرفتند و نتیجۀ زیبایی گرفتند فرمودند: همه اینها از سر استیصال است و به خاطر عظمت ملت ایران است. اینها دو چیز را دنبال می­کنند جدا کردن مردم از مسئولان و متزلزل کردن باورهای اعتقادی مردم که خوشبختانه با حضور آگاهانه مردم در صحنه داخلی تمام توطئه­های آنان به شکست انجامید است. امروز کشور رو به جلوست و فشارهای دشمن بر مقاومت ملت ایران افزوده است، مردم با تمام وجود در صحنه­اند و پیام تک ­تک ملت ما این است که ما تا آخر ایستاده­ایم این پیام روشنی است. در صحنه داخلی نباید کاری کرد که روح یأس و ناامیدی در مردم ایجاد شود این پیام رسای رهبری است، نباید سخنی گفت، نباید رفتاری نشان داد که جامعه ما دچار یأس و نا­امیدی شود این سمّ مهلکی است برای حرکت رو به جلوی جامعه ما، ایشان فرمودند: امروز جنگ عزم­ها و اراده­هاست خیلی تعبیر زیبایی است جنگ عزم­ها و اراده­ها ، هر اراده و عزمی قوی­تر، او پیروزتر است. من اشاهره­ای کوتاه به دو نکته داشته باشم و رفع تصدیع کنم در روز رژۀ نیروهای مسلّح ما دشمن دست به شرارت زد آن حرکت کور، تعدادی زن و بچه را به خاک و خون کشیدن این قدر­نمایی است!! اینها از سر بدبختی است اینها که دم از مردم کرد می­زنند چگونه می­شود زن و کودک را اینگونه به خاک و خون بکشند من تسلیت عرض می­کنم خدمت خانواده­های شهید این عزیزان و مصرانه از مسئولان مطالبه می­کنیم رسیدگی کنند و عوامل اصلی اینها را به ملت معرفی کنند. نکته آخری که می­خواهم عرض کنم و عرضم را تمام کنم سیل پاکستان است آن بیانات مسئولانه رهبری و خطابۀ عاطفی رهبری که بی­اختیار جمع زیادی از ملت ما اشک دیدگانشان سرازیر شد فرمود: ملت پاکستان با این اوضاع و احوال ماه رمضان را روزه گرفتند امروز هم به عنوان فوری­ترین مسأله جهان اسلام مسألۀ پاکستان است.آماری که من در اختیار دارم آمار خیلی نگران­کننده است آخرین گزارشی که به دست ما رسیده یک میلیون نفر همین الآن که من با شما صحبت می­کنم 1میلیون نفر به خاطر نرسیدن آب و غذا در معرض از بین رفتن هستند آب به آنها نرسیده، غذا هم به آنها نرسیده بعد از صحبت­­های مقام معظم رهبری مردم همت کردند و من همین جا از مردم قم که انصافاً درخشیدند، زیبا درخشیدند تشکر می­کنم از دولت و ملت تشکر می­کنم ولی آنچه کمک شده متناسب با نیازها نیست  بنابراین انشاءالله امیدواریم هم سازمان کنفرانس اسلامی، هم سازمان ملل و هم دولت­های اسلامی  و هم ملت عزیز خودمان به یاری این عزیزان بشتابند.

دعای پایانی خطبه دوم

پروردگارا ما را بیامرز. توطئه دشمنان را به خودشان برگردان. روز به روز بر مجد و عظمت ملت ما بیفزای. روح بلند رهبر فقیدمان و مراجع بزرگوار تقلیدمان به ویژه حضرا آیت الله العظمی بروجردی که این ایام سالگرد رحلت اوست پروردگارا روحشان عالی­ست اعلی بگردان. به مقام معظم رهبر عزیزمان، مراجع بزرگوار تقلیدمان توفیق بیشتر عنایت فرما. در فرج مولایمان تعجیل فرما. به همه حسن عاقبت مرحمت فرما.

إنّ أحسن الحدیث و ابلغ الموعظه کتاب الله العزیز.

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

﴿  إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ * إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الأبْتَرُ *  ﴾

صدق الله العلی العظیم.