قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي وَصِيَّتِهِ لِمُحَمَّدِ بْنِ الْحَنَفِيَّةِ: «وَ اعْلَمْ أَنَ اللِّسَانَ كَلْبٌ عَقُورٌ إِنْ خَلَّيْتَهُ عَقَرَ وَ رُبَّ كَلِمَةٍ سَلَبَتْ نِعْمَةً فَاخْزُنْ لِسَانَكَ كَمَا تَخْزُنُ ذَهَبَكَ وَ وَرِقَك»[1].
امام علی بن ابیطالب (ع) در وصیتش به فرزندش محمد بن حنفیه فرموده است که بدان که زبان همانند سگِ هار و گزنده میماند که اگر او را رها کنی، گاز میگیرد و چه بسا سخنی که از انسان سلب نعمت میکند، پس نگهبان زبان خویش باش، همچنان که مقیدی که نگهبان طلا و نقرهات باشی.
زبان با تمام خوبیهایی که دارد، مانند سگِ هار است که اگر رها شود گاز میگیرد، یعنی اگر انسان زبان خود را کنترل نکند چه بسا موجبات هلاکت و بدبختی او را فراهم آورد. در آستانه انتخابات ریاست جمهوری هستیم، کاندیداهای ریاست جمهوری و طرفدارانشان باید مواظب باشند که برای رسیدن به پست و مقام دنیا، به دروغ و تهمت متوسل نشوند که اگر خدای نکرده در این مسیر به دروغ متوسل شوند یا به دیگر کاندیداها تهمت بزنند، خیر و برکت نخواهند دید و چیزی جز خسارت نصیبشان نخواهد شد و لذا باید سعی کنند که برای جلب نظر مردم، برنامههای خود را ارائه دهند و از آن دفاع کنند، نه اینکه به دروغ، غیبت و تهمت متوسل شوند. انسان مسلمان و خصوصاً شیعه باید زینت برای اهل بیت (ع) باشد و با انجام کارهایی که از شأن انسانیت به دور است، مایه ننگ اهل بیت (ع) نباشد، امام صادق (ع) فرموده است: «كُونُوا لَنَا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا عَلَینَا شَيْناً»[2].
خطری که زبان دارد، هیچ یک از اعضای دیگر ندارند. امام سجاد (ع) فرموده است: «إِنَ لِسَانَ ابْنِ آدَمَ يُشْرِفُ كُلَ يَوْمٍ عَلَى جَوَارِحِهِ كُلَّ صَبَاحٍ فَيَقُولُ كَيْفَ أَصْبَحْتُمْ، فَيَقُولُونَ بِخَيْرٍ إِنْ تَرَكْتَنَا وَ يَقُولُونَ اللَّهَ اللَّهَ فِينَا وَ يُنَاشِدُونَهُ وَ يَقُولُونَ إِنَّمَا نُثَابُ وَ نُعَاقَبُ بِكَ»[3]؛ زبان انسان هر روز صبح بر اعضا و جوارش اشراف پیدا میکند و میگوید که چگونه صبح کردید؟ میگویند که اگر تو ما را رها کنی، حالمان خوب است و میگویند که از تو به خدا پناه میبریم و زبان را نصیحت میکنند و میگویند که ما به واسطه تو پاداش میگیریم و به واسطه تو عقاب میشویم.
شاعر گفته است:
صَمت و جوع و سحر و عزلت و ذکرِ به دوام ناتمامان جهان را کند این پنج، تمام
یعنی اگر انسان خاموشی پیشه کند، پرخوری نکند، شب زندهدار باشد، از مردم دنیاپرست کنارهگیری کند و دائماً به یاد خدا باشد، آنچه در این عالَم، ناقص است را کامل خواهد کرد، یعنی آنچه ناقص است با این پنج خصلت کامل میشوند.
[1]. علامه مجلسى، بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج68، ص287.
[2]. شیخ صدوق، الأمالي، ص400.
[3]. شيخ حر عاملى، وسائل الشيعة، ج12، کتاب الحج، ابواب احکام العشرة فی السفر و الحضر، باب119، ص189، ح1.