حضرت آیت‌الله حسینی بوشهری«دامت برکاته» در ابتدای درس خارج فقه خود با بیان دو روایت از امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند: روایت اول: عن مولینا و مقتدینا الإمام العسکری (ع): «مَن أنِسَ باللّهِ اسْتَوحَشَ مِن النّاسِ»[1][1]؛ کسی که با خدا همدم شود از مردم دورى مىگزيند.
منظور از روایت مذکور، این است که کسی که با خداوند متعال مأنوس شود از مردم گریزان است چون شرایط و فضای جامعه عمدتاً جهتگیری دنیایی دارد، اما کسی که خودش را وابسته به خداوند متعال کرده باشد [که این وابستگی عین وارستگی است] از مردم فاصله میگیرد و اگر ارتباطی با مردم دارد بر اساس ضرورتهایی است که این ارتباط برقرار کردن را ایجاب میکند، اما سوای از آن ضرورتها، عشق و اُلفت با خداوند متعال موجب میشود که غیر خداوند در نظرش کوچک آیند. امیرالمؤمنین علیبن ابیطالب (ع) فرموده است: «عَظُمَ الْخَالِقُ فِي أَنْفُسِهِمْ فَصَغُرَ مَا دُونَهُ فِي أَعْيُنِهِم»[2][2]، خدا به عظمت در روح اهل حق جلوه کرده است و غیر خدا هر چه هست در نظرشان کوچک است.
روایت دوم: امام حسن عسکری (ع) فرموده است: «مَا مِنْ بَلِيَّةٍ إِلَّا وَ لِلَّهِ فِيهَا نِعْمَةٌ تُحِيطُ بِهَا»[3][3]؛ هيچ گرفتارى و بلايى نيست مگر آن كه نعمتى از خداوند آن را در ميان گرفته است و آن را احاطه میکند.
گاهی ممکن است که حادثهای برای انسان اتفاق بیفتد، مثلاً پایش بشکند و مجبور شود که مدتی در خانه بماند، بعداً متوجه میشود که این شکستگی باعث شده که مدتی در خانه بماند تا حادثه بزرگتری که اگر از خانه خارج میشد برایش اتفاق میافتاد از او دفع شود. بنابراین، در بلاها و گرفتاریهایی که برای انسان پیش میآید خیر و نعمت وجود دارد، ولی چه بسا انسان از آن نعمات غافل است و فکر میکند که فقط بلا و مصیبت نصیبش شده است.
[1]. عاملی (شهید اول)، محمدبن مکی، الدُّرّةُ الباهِرة من الأصداف الطاهرة (ط- القديمة مع الترجمة)، ص46.
[2]. سيد رضى، محمدبن حسين، نهج البلاغه، ص303، خطبه193 (خطبه متقین).
[3]. ابن شعبه حرانى، حسنبن على، تحف العقول، ص489.