آیین رونمایی از آثار پژوهشی حج و زیارت که با حضور حضرت آیت الله حسینی بوشهری، «دامت برکاته» رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دکتر قاضی زاده هاشمی رئیس بنیاد شهید، حجت الاسلام والمسلمین نواب نماینده ولی فقیه در حج و زیارت، حجت الاسلام والمسلمین قاضی عسکر و... که امروز در قم برگزار شد، مجموعه آثار پژوهشی حج و زیارت رونمایی شد.
درباره مجموعه آثار فاجعه منا
در طول تاریخ حج گزاری حوادث گوناگونی روی داده، اما ابعاد هیچ یک همانند حادثه منا فاجعه‌بار نبوده است. این حادثه در دوم مهرماه ۱۳۹۴ شمسی، برابر با دهم ذی‌الحجه ۱۴۳۶ قمری و مصادف با روز عید قربان در مکه مکرمه، در خیابان ۲۰۴ از منطقه منا، اتفاق افتاد. در این حادثه، که از آن به «فاجعه منا» تعبیر می‌شود، شمار بسیاری از زائران بیت الله الحرام جان باختند و تعداد زیادی هم مجروح شدند. این واقعه مرگبارترین رویداد تاریخ حج بود و آمار نهایی جانباختگان این حادثه تا چند هزار نیز ذکر شد. بر اساس آمار سازمان حج و زیارت، تعداد جانباختگان ایرانی در این حادثه ۴۶۴ نفر اعلام شده است.
از زمان انتشار خبر این واقعه، شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های داخلی و خارجی به سرعت به پوشش خبری و انعکاس آن پرداختند. اخبار، گزارش‌ها، گفتگوها، روایت‌ها، مقالات و متونِ ادبی و حماسی بسیاری درباره ابعاد این رویداد در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تا مدت‌ها منتشر می‌شد. نیز، همایش، نشست‌ها و مراسم‌هایی در سطح ملی و بین المللی درباره آن برگزار شد. از طرفی با گذشت زمان و مشخص شدن ابعاد این حادثه غم‌انگیز، کتاب‌ها و فیلم‌های مستندی با تحلیل‌ها و بررسی‌های جامع‌تر درباره آن منتشر گردید.
به منظور زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره شهدای «فاجعه منا» و ماندگاری این رویداد در تاریخ و نیز تأکید و فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه «فاجعه بسیار تلخ و حیرت‌انگیز منا به هیچ وجه نباید فراموش شود»، پژوهشکده حج و زیارت در راستای رسالت خود، در سال ۱۳۹۸ پروژه جمع‌آوری اسناد، مدارک و محتواهای تولید شده در ارتباط با این واقعه را دستور کار قرار داد.
در مرحله جستجو و گردآوری اطلاعات، قریب به پنجاه عنوان کتاب، پانزده پایان‌نامه دانشگاهی، حدود پنجاه مقاله و تحلیل علمی، بیش از چهارصد یادداشت و مقاله در نشریات و فضای مجازی، حدود ده هزار صفحه اخبار، گزارش و گفتگوهای منتشر شده در خبرگزاری‌ها و سایت‌های اینترنتی و دویست گزارش تصویری از رویدادهای مرتبط با این واقعه شناسایی و گردآوری شد و در دستور کار تدوین و مجموعه‌سازی قرار گرفت. خروجی این کار، مجموعه‌ای ۱۸ جلدی در ۱۳۵۵۰ (سیزده هزار و پانصد و پنجاه صفحه) شد.
عناوین مجلدات این مجموعه عبارتند از:
جلد اول: روزشمار واقعه
جلد دوم: روایت شاهدان عینی (باز نشر روایت‌های منتشر شده در کتب، نشریات و رسانه‌های فضای مجازی)
جلدهای سوم تا ششم: روایت شاهدان عینی (متن مصاحبه با زائران استانهای مختلف که در حادثه حضور داشته اند. این مصاحبه ها توسط بعثه مقام معظم رهبری تهیه شده است)
جلد هفتم: زندگینامه شهدا
جلد هشتم: دیدگاه‌های کارشناسان و تحلیلگران (که در قالب گفتگو و مصاحبه با رسانه‌ها بیان شده)
جلد نهم: یادداشت‌ها، تحلیل‌ها و گزارش‌های منتشر شده در نشریات و رسانه‌ها
جلد دهم و یازدهم:دیدگاه‌ها و نظرات مقامات، مسئولین و کارگزارن نظام
جلد دوازدهم: بازتاب فاجعه در سانه‌های خارجی
جلد سیزدهم: مقالات علمی-پژوهشی درباره فاجعه (بررسی‌های فقهی، حقوقی، سیاسی، اجتماعی، مدیریتی و...)
جلد چهارده تا شانزده: بازنشر پایان‌نامه‌های دانشگاهی
جلد هفدهم: شامل دو بخش است: بخش اول: اشعار و دلنوشته‌ها / بخش دوم: واکنش‌ها و آثار هنرمندان
جلد هجدهم: گزارش تصویری از فاجعه و رویدادهای مرتبط با آن
مجموعه آثار فاجعه منا را باید در زمره کتاب‌های مرجع و زیربنایی دانست. این مجموعه، که آرشیوی از اسناد و مدارکِ یکی از مهمترین رویدادهای حج است، می‌تواند ابزاری مهم برای پژوهشگران، هنرمندان و تحلیلگران جهت خلق تولیدات و آثاری جدید در ارتباط با این رویداد باشد. از طرفی تجمیع آثار و روایت‌های مرتبط با یک موضوع، باعث فهم بهتر نسل‌های بعدی از حوادث و رویدادهای کشور می‌شود
در راستای بهره‌برداری مناسب‌تر از این مجموعه، نسخه دیجیتالی این کتاب مرجع نیز در قالب لوح فشرده تهیه و در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
دیدگاه‌ها
خوراک‌خوان (آراس‌اس) دیدگاه‌های این محتوا