تفسیر

ادامه تفسیر آیه91: «وَ إِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا نُؤْمِنُ بِمَا أُنْزِلَ عَلَيْنَا وَ يَكْفُرُونَ بِمَا وَرَاءَهُ وَ هُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقاً لِمَا مَعَهُمْ قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُونَ أَنْبِيَاءَ اللَّهِ مِنْ قَبْلُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ»[1]؛ و هنگامى كه به آنها گفته شود: «به آنچه خداوند نازل فرموده، ايمان بياوريد!» مى‌گويند: «ما به چيزى ايمان مى‌آوريم كه بر خود ما نازل شده است» و به غير آن، كافر مى‌شوند؛ در حالى كه حق است و آياتى را كه بر آنها نازل شده، تصديق مى‌كند. بگو: «اگر [راست مى‌گوييد و به آياتى كه بر خودتان نازل شده، ايمان داريد]، پس چرا پيامبران خدا را پيش از اين، به قتل مى‌رسانديد؟!».

عرض شد که انبیاء الهی در پنج ویژگی اشتراک نظر دارند و این پنج اصل در میان یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر، مشترک بوده است که در جلسه گذشته به سه اصل از این اصول پنج‏گانه اشاره شد.

اصل چهارم، حفظ اموال انسان‏هاست. پیامبران الهی نسبت به حفظ اموال مردم دغدغه داشته‏اند. در یکی از جنگ‏ها به پیامبر (ص) خبر دادند که لشکریان شما در حمله‏ای که داشتند، ظرف سگ طرف مقابل را برداشته‏اند و آورده‏اند، آن حضرت (ص) فرمود که ظرف مورد نظر را برگردانند. خدای متعال دنیا و متعلقات آن را آفریده است که مخلوقات از آن بهره‏مند شوند لذا کسی حق ندارد که به چپاول اموال عمومی بپردازد. در آیات متعددی از آیات قرآن به این نکته اشاره شده است که خداوند آسمان و زمین و آنچه در آسمان و زمین است را برای انسان خلق کرده است، بنابراین کسی حق ندارد که اموال عمومی که متعلق به همه مردم است را به انحصار خود درآورد یا مال اختصاصی دیگران را به غارت ببرد.

اصل پنجم، حفظ نوامیس و أعراض مردم است. پیامبران الهی امنیت را برای مردم تأمین می‏کردند و مواظب بودند که به عِرض و ناموس مردم تجاوز نشود. بخشی از احکام الهی، مثل حکمِ قطع کردن دست دزد نیز در همین راستا وضع شده است، یعنی این احکام جنبه بازدارندگی دارند تا جرم اتفاق نیفتد.

بنابراین، هر کس که ادعای دینداری می‏کند باید بر اساس اهداف پنج‏گانه انبیاء الهی حرکت کند، یعنی نسبت به دین مردم، جان مردم، عقل مردم، مال مردم و حفظ ناموس مردم احساس مسئولیت کند و از آنها مواظبت کند و صرف ادعا کردن نسبت به پیروی از پیامبر (ص) و معصومین (ع)، کفایت نمی‏کند.

شخصی خانمش را نزد حضرت فاطمه زهرا (س) فرستاد تا سؤالی بپرسد و آن سؤال این بود که از آن حضرت (س) پرسید که آیا ما از شیعیان شما شمرده می‏شویم یا نه؟ آن حضرت (س) فرمود که به شوهرت بگو: «إِنْ‏ كُنْتَ‏ تَعْمَلُ‏ بِمَا أَمَرْنَاكَ‏ وَ تَنْتَهِي عَمَّا زَجَرْنَاكَ عَنْهُ فَأَنْتَ مِنْ شِيعَتِنَا وَ إِلَّا فَلَا»[2]؛ یعنی اگر به آنچه ما امر کرده‏ایم، عمل می‏کنی و از آنچه ما تو را از آن بازداشته‏ایم، منزجر می‏شوی و آن را ترک می‏کنی، پس تو از شیعیان ما هستی وگرنه از شیعیان ما نیستی. پس اگر انسان به بایدها و نبایدهایی که از طرف معصومین (ع) صادر شده است، ترتیب اثر بدهد از شیعیان محسوب می‏شود وگرنه از شیعیان نخواهد بود.

«الحمد لله رب العالمین»